Obraz1 (40)

/. iH/.ji >/.iNn^: siu >i u»r/,vA // m ic i'iim)SU}HK)Rsrwn:

W latach KO tych ogromne zainteresowanie wzbudził recykling, czyli powtórne zastosowanie odpadów i zanieczyszczeń jako materiałów wsadowych do innych procesów technologicznych. Istotnym problemem była wtedy segregacja odpadów, lecz wysokie koszty transportu i rosnące opłaty za składowanie odpadów na wysypiskach przyczyniły się do sukcesu tego rozwiązania [61].

Każdy z wymienionych sposobów wiąże się z koniecznością stosowania nakładów inwestycyjnych. Przez wiele lat cele biznesu oraz ochrona środowiska wydawały się nie do pogodzenia. Wszystko co wydawało się korzystne z ekonomicznego punktu widzenia, szkodziło środowisku naturalnemu. Obecnie można zauważyć bardziej optymistyczne nastawienie, obiecujące ostateczne pogodzenie interesów gospodarczych ze środowiskowymi. Nowoczesną strategią zarządzania środowiskiem jest strategia zapobiegania powstawaniu zanieczyszczeń, jest to podejście do ochrony środowiska od strony organizacji i zarządzania. Wiele organizacji i państw próbuje opracować systemy i programy oraz ustawodawstwo wspomagające strategie zapobiegania powstawania zanieczyszczeń. Efektem jest pojawienie się nowej terminologii - terminologii związanej Systemami Zarządzania Środowiskiem (EMS, Enviromentał Management Systems). Istotą EMS jest to, że pomaga on przede wszystkim zapobiegać powstawaniu problemów poprzez wymuszenie ciągłej kontroli oraz rozwiązywać problemy w miejscu ich powstawania. Jest to również zmniejszenie ryzyka wystąpienia awarii lub katastrofy, które mogłyby negatywnie wpływać na środowisko naturalne.

Najbardziej popularne stały się trzy normy EMS.

1.    Norma brytyjska BS 7750.

2.    Rozporządzenie UE, 1836/93 - EMAS (Eco-Management and Audit

Scheme).

3.    Międzynarodowe normy ISO serii 14000.

Z zakresu EMS istnieją inne normy. Przykładowe normy przedstawiono poniżej.

1.    Francuska norma NFX 30-200,

2.    Hiszpańska nonna VNE 77-801-93,

3.    Irlandzka norma IS 310.

Wymienione dokumenty opierają się na kluczowych kwestiach związanych /. systemami zarządzania, tzn.:

zapisanie tego, co się robi,

robienie tego, co zostało zapisane,

sprawdzenie tego czy zostało zrobione to, co zostało zapisane.

W wyniku opracowania w ostatnim czasie europejskiego systemu certyfikacji, w widoczny sposób ulega zmianie pozycja na rynku przedsiębiorstwa mogącego wykazać się certyfikatem EMS.

Istnieje również potencjalne zagrożenie zamykania się rynków przed produktami, które nie zostały wyprodukowane w warunkach kontrolowanych z

punktu widzenia ochrony środowiska naturalnego. Kolejne strategie zarządzania środowiskiem lat ’90 to:

-    amerykański program 3E (Encouraging Environmental Excellenec),

-    strategia czystszej produkcji (Cleaner Production),

-    program „Odpowiedzialna Troska” (Responsible Care).

Wdrażanie któregokolwiek z wyżej wymienionych programów świadczy o odpowiedzialnym podejściu firmy do problemu ochrony środowiska, podnosi świadomość załóg, poprawia wizerunek przedsiębiorstwa w społeczeństwie, a także zwiększa konkurencyjność firmy na rynku.

Program „Responsible Care”

Inicjatorem programu było w 1983 r. Kanadyjskie Stowarzyszenie brodu centów Chemicznych ( CCPA), które przedstawiło dokument zatytułowany „Stanowisko wobec programu Responsible Care”. Pod pojęciem „Odpowie dzialna Troska” rozumiemy „inicjatywę przemysłu chemicznego, wzywającą firmy do zademonstrowania swoich zobowiązań ciągłego poprawiania wszysi kich aspektów swojej działalności w zakresie bezpieczeństwa, ochrony zdrowia i środowiska” [46].

Ruch RC został pozytywnie przyjęty przez światowy przemysł chemiczny i jest obecnie prowadzony w poszczególnych krajach przez Stowarzyszenie Prze mysłu Chemicznego. Najbardziej spektakularne ogłoszenie przystąpienia do ru chu było w USA, gdzie 6.04.1990 r. w 20 najważniejszych gazetach amerykan skich ukazało się ogłoszenie będące publicznym zobowiązaniem się przemysłu chemicznego do odpowiedzialnego traktowania środowiska. Pod zobowiązaniem podpisały się największe amerykańskie przedsiębiorstwa chemiczne m.in. Exxon Chemical, Du Pont, Shell, Dow Chemical. Firmy zobowiązały się prze strzegąc dziesięciu podstawowych zasad projektu RC [13].

1.    Będą reagować na krytyczne uwagi społeczeństwa.

2.    Będą rozwijać tylko te chemikalia, których produkcja, transport i skin dowanie będzie bezpieczne.

3.    Sprawy wpływu na zdrowie i środowisko przy planowaniu produkcji będą traktować jako najważniejsze.

4.    Zobowiązują się do przekazywania urzędom państwowym, swoim pra cownikom, konsumentom, a także opinii publicznej informacji o możliwym za grożeniu zdrowia i środowiska.

5.    Będą udzielać swym konsumentom rad, jak stosować i jak transportować chemikalia.

6.    W zarządzaniu firmą będą się kierować zasadą ochrony środowiska.

7.    Będą wspólnie rozwiązywać problemy związane ze składowaniem niebezpiecznych środków chemicznych.

8.    Oferują współprace w tworzeniu prawa ochrony środowiska.

Kio