W literaturze przedmiotu spotkać można różnorodne klasyfikacje instrumentów polityki pieniężnej. Na schemacie 1 zostały przedstawione najważniejsze z nich, dokonane przy zastosowaniu następujących kryteriów1:
(1) charakter, termin i sposób oddziaływania polityki pieniężnej na gospodarkę (obszar polityki pieniężnej - strukturalny, bądź operacyjny - w którym dane instrumenty są stosowane),
- (2) możliwość wyłączania lub wypaczania funkcjonowania
mechanizmu rynkowego (pozycja banku centralnego względem banków komercyjnych),
(3) typ instrumentu (kategoria, na którą wpływa dany instrument),
(4) obszar oddziaływania (zakres stosowania) instrumentu.
Schemat 1.1. Klasyfikacje instrumentów polityki pieniężnej
Źródło: opracowanie własne na podstawie P. Schaal, Pieniądz..., op. cit., s. 365-376
6
Wyróżnienia kryteriów oraz rodzajów instrumentów polityki pieniężnej dokonano na podstawie: P. Schaal, Pieniądz i polityka pieniężna, PWE, Warszawa 1996, s. 365- 406.