Zmiana oporów przepływu przez rurociąg może nastąpić na przykład przez częściowe przymknięcie zaworu po stronie tłocznej, zanieczyszczenie filtra lub wymiennika ciepła, włączenie dodatkowego urządzenia w instalacji (przetłaczanie cieczy przez chłodnicę, którą do tej pory omijano przewodem omijającym).
Ponieważ charakterystyka pompy tłokowej wykazuje stałość wydajności w dużym zakresie wysokości tłoczenia, zmiana charakterystyki rurociągu i zmiana punktu pracy pompy, na przykład z Cj na C2, pociągnie za sobą jedynie zwiększenie zapotrzebowania energii układu pompowego z Y(uk^ na Y,uk)2 oraz odpowiedni wzrost zapotrzebowania na moc (nie pokazany na rys.2.130). Przyrost energii Y(ukp - Y(ukyj zostanie zużyty na pokonanie dodatkowych oporów przepływu, przedstawionych na rysunku 2.130 jako AYdyn.
Rys. 2.131. Punkt pracy pompy zębatej (lub śrubowej) tłoczącej ciecz o niskim współczynniku lepkości do rurociągu o charakterystyce Y/Uk> = f(Q).
Na rysunku 2.131 pokazano współpracę pompy wyporowej zębatej (lub śrubowej, tzw. "nieszczelnej") z rurociągiem i innymi urządzeniami instalacji o charakterystyce Y(uk) = f(Q). Punkt C oznacza punkt pracy o parametrach Q1 i Y(uk^, a przecięcie rzędnej Y^^ z krzywą P wyznacza odpowiadający punktowi pracy pobór mocy Pj.
Charakterystykę przepływu pompy wirowej, przedstawioną na rysunku 2.132, cechuje zmiana wysokości podnoszenia wraz ze zmianą wydajności pompy i odwrotnie. Punkt pracy pompy wirowej wyznacza się podobnie jak w przypadku pomp wyporowych, nakładając na charakterystykę przepływu pompy Y = f(Q) charakterystykę rurociągu (instalacji) Y^uk^ = f(Q). Punkt przecięcia obu charakterystyk daje nam punkt pracy pompy C o parametrach Y(1|k^ i Q^. Odcięta, wyprowadzona z punktu C przecina krzywą zapotrzebowania mocy w punkcie Pj. W ten sposób znajdujemy wartość zapotrzebowanej mocy w przypadku wydajności Q{ i użytecznej energii układu pompowego Y^uk^.
Jeżeli z jakiegokolwiek powodu podczas pracy przetłaczania cieczy nastąpi zmiana statycznego zapotrzebowania energii z Ystl na Yst2, przy nie zmienionych pozostałych warunkach (opór rurociągu itp.), to punkt pracy pompy przeniesie się
168