28
u , % 1M. Kuncewiczowa, [w:] H&onowy z Marię Kunceniczowę, wybór i
5 A. Drawie?., Pocałunek na mrozie, lódi 1990, s. 106.
4 Paralnie występujące w języku mężczyzn przerywniki (np. Panie, Braci Panie dtfejku) czy wulgaryzmy, nic mają takiej skali rozpowszechnienia. Do po^ nie wchodzą tu oczywiście typy wypowiedzi żargonowych, przede wszystkim mę^^ia o szczególnym nasyceniu ekstremalnymi wulgaryzmami.
5 Por. np.: R Kurkowska, Składnia w utworach Orzeszkowej, „Poradnik 1951, z. 8 i 10, gdzie jednak autorka nie kładzie szczególnego nacisku na „kobjc analizowanych tekstów. Można by też wspomnieć tu o pracy J. Trypućki Epitety , ^ i „srebrny" w poezjach Konopnickiej,Warszawa 1960. Zresztą zazwyczaj, jak jui mniano, są to dociekania na temat tekstów języka artystycznego. Temat zróżnicować polszczyzny kobiet i mężczyzn rozszerzają, wnosząc wiele nowych spostrzeżeń, artyi^? zgromadzone w niniejszym tomie serii wydawniczej Język a kultura”.
6 Z bezpośrednich kontaktów wiem, że jakiś czas temu taki temat podjęła p. <jr u Bujnicka z Uniwersytetu Śląskiego, ale nie znam dalszych losów tej pracy.
7 A. Wilkoń, Typologa odmian językowych współczesnej polszczyzny, Katowice 1937 zwłaszcza s. 105-106. Na równi z biolektami do odmian funkcjonalnych współczesnego języka polskiego autor zalicza socjołekty i psycholekty.
1 Przy tym oddzielnie należy traktować używanie („wygodnego”) określenia język" w odniesieniu do różnych zjawisk, np.: język konkretnego pisarza, język konkretnej wypowiedzi, język wypowiedzi pewnego typu, język kancelaryjny, język urzędowy, język grup środowiskowych itd., co najczęściej sprowadza się, najogólniej rzecz ujmując, do obrazu określonego fragmentu rzeczywistości językowej.
9 Por. zwłaszcza badania nad językiem mówionym Łodzi, Śląska, Krakowa i Poznania. Obszerną bibliografię z tego zakresu, w tym też wcześniejsze prace dotyczące wyżej wymienionych miast i regionów, zawierają publikacje: Polszczyzna regionalna Pomorza, 1.1, Wejherowo 1986, t. II, Wrocław 1991. Por. też Studia nad składnię polszczyzny mówionej, Wrocław 1978, a z najnowszych publikacji: Wybór tekstów języka mówionego mieszkańców Łodzi i regionu łódzkiego, Łódź 1992.
10 Tu „badania socjolingwistyczne” rozumiem szerzej, odnosząc je do badania wszelkich zjawisk językowych silnie uwamnkowanych następującymi czynnikami społecznymi: środowiskowymi, obyczajowymi, religijnymi, prawnymi, ustrojowymi.
" Por. Encyklopedia kultury pdlafclej XX wialta 1993.
i. WipMrtfMT Jęcrfc pabM.*
" Por. M. Głowiński. T. KrwtlLw-wnrama. A. Ołnpll^-3łtrwiiWł-. ł. nnlMi.
Słownik terminów Literackich, W itojwi a 191*.
“ Innym. równie walnym zjawiskiem jest óubWaywnotó lałafirar jp.ylcniydi.ni\m-raa alownikowych w języku potocznym. P<*. K_ Handke. Styl o polncuia odmiana Jęryka.
„Prace Filologiczne- XXXVII. Wanm 1991. yfirew ieŁ kastracja nutukm dna
ajiwidi.
“ Por- zwłaszcza O. Buulcr.H- Karkowska. H. Swkiew«cz. Kulturo języka polskiego.
Zagadnienia poprawna fet gramarycznej.Warszawal^TS.
“ K- Handke. Styl kobiecy we współczesnej polszczyłnle kolokwialnej, JMa&a z Filologii Polskiej i Słowiańskiej- XXVI. Warszawa.
'* K- Handke. Kola kobiet w przekształcaniu współczesnej polszczyzny kolokwialnej.
„Rozprawy Komisji Językowej I.TN- XXXH. Ł6dJ. \9R6.
17 Mowa Wł tylko O tych sferach języka, w których Obecne łąriAnke płci. w tym takie — o relacji rodzaju naturalnego i gramatycznego.
“ Dziś obserwuje się jego zanikanie ” Dzisiaj, niekiedy żartobliwie i okazjonalnie.używa się form łefcskich. np. przyszli Jadziowie. Halinowie Cale me- przyszły Jadzie. Haliny).
70 Por. K_ Handke, Przyczyny ograniczania jleksji nominalnej we współczesnej polszczyźfńe, (wij Uwarunkowania i przyczyny zmian językowych,W arszawalw drukuj.
71 Por. K. Handke. Wpływ emancypacji na język kobiet, \w-_j Kobieta w kulturze i społeczeństwie, t.1, Lublin 1990.
21 Jak ciągle iywy jest ten proces niech świadczy wypowiedtX. ’STxex\f»skiegp ętN W. 19.01.1993 r.): „J estem żonaty z rzeźbiarzem. Podkreślam to mocno.L rzeźbiarzem, nie z rzetbiarką. Teraz kobiety na Zachodzie bardzo się o to obtażayC.
23 Cytaty z autentycznych wypowiedzi (.zasłyszanych w autetousachj.