P3040861

1.4. WłaBnośd ttall budowlanych

1.4. Własności stali budowlanych

Podstawowe stało materiałowo dla wszystkich gatunków stali, niezależnie od struktury wewnętrznej i składu chetnicznego, są następtyące:

□    masa objętościowa y ⁵ 7360 kg/kn ,

□    moduł sprężystości podłużnej E * 205 GPa;

D moduł sprężystości poprzecznej G * 80 GPa;

□    współczynnik Poissona v * 0,30 ;

□    współczynnik rozszerzalności cieplnej liniowej e = 0,000012 _Q_ ;

D współczynnik tarcia kinetycznego w łożyskach podporowych:

[PN-90/B-03200)

a)    przy ślizganiu płaskich powierzchni m * 0,2 ,

b)    przy ślizganiu powierzchni krzywej po płaskiej |i( ■ 0,1 ♦ 0,2 ,

c)    przy toczeniu p_t = 0,03.

Własności mechaniczne stali okrcśląją ich zdolność do przeciwstawienia się działaniu różnych obciążeń. Do charakterystycznych własności mechanicznych należy zaliczyć: wytrzymałość, udarność, twardość, kpjność, spawalność, ścieralność. Własności mechaniczne poszczególnych gatunków stali są dość zróżnicowane. Informacje o własnościach wytrzymałościowych i plastycznych uzysklyo się ze statycznej próby rozciągania stali. Na rys. 1.5a przedstawiono charakterystykę statycznej próby rozciągania stali niskowęgłowej, a na rys. 1.5b - stali niskostopowej.

Ry8.1.5. Charakterystyka własności mechanicznych stali a) niestopowa!. b) niskostopowej.

W tablicy 1.1., na podstawie norm hutniczych, zestawiono gatunki stali stosowane w budownictwie i ich podstawowe własności mechaniczne.

Tablica 1.1 (PN-0IMI 016001 Cechy macftanlnna aWl budwdawydi

Rodzaj* alati

Znak stall

Rodzaj wytobU, grubołcł, t

stos

St3SX

Stal niestopowa konsimVcy|na wg PH-66/H 64020	SOSY St3S St3V S13W 8t4VX SMVY Sl4V. SUW
	1602
Stal	16Q2A
nnkostopowa
wg	1f02AV
PN-86/H-04018
	10HA
Stal	10H. 10HA
trudno
rdzewiejąca wg PN-83/H-84017	10HAV.
	10HAVP. 10HNAP 10HAV, 10HAP
Stal do produkcji	_R__
rur wg	R35
PN-69
/H-6402SO7	R4S 12X
	L400
Staliwo wg	L480 L500
PN-851H-83152

iwy

l< 16

ie<j< *o

u 10 16<ts40 40 < 11100

pm

re*y

me ^! ie<u4o

1116 16<I430 30 < 1150__

1116 16*1160 30 < t i 80

walcowana

jananno

walcowana

nagoajK)

na zimno

walcowana

nagorąoo

walcowana tub ciągnione

wyj

odlewy staNwne grupy N

ytwcnpoom

MPa	MPa	____*.
195	315	20
165		8
235		26
225	375	26
m		»
225		04
245	410	23
385
646	460	22
335
440
490	860	10
420
315	440	04
345	470	20
355	400	30
300	910	20
	n»oftfa4M*f
235	346 _	»
255	440 1	21
206	330	M
260	400 I	26
260	480	u i
320	900	16

1.5. Podstawowe wyroby hutnicze

1.5.1. Obróbka plastyczna stali

Wlewek stali poddaje alf obróbce plastycznej, która ma na calu sbUieoie jego kształtu do wymaganego. Do podstawowych metod obróbki plAaty-cznąj stali naletą:

#    wakowania na zimno I gorąco,

•    gięciu na zimna.

10