P3109122

Jeżeli posiadacz weksla zamierza zapłacić wekslem swoje zobowiązan ie. lo musi pr/cnie<ć prawa własności weksla na osobę, której płaci wekslem. Tb przeniesienie własności weksla nazywa się indosem, osoba przenosząca swoje prawa z weksla na inną osobę jest indoontem <albo żyrantem), osoba zaś. na której rzecz przeniesiono prawa z weksla, to indosalariusz.

Przykład. Jeżeli pan J. Wiśniewski, remitem weksla, zechce zapłacić tym wekslem Spńl dzielna ..Odra” za urządzenia dostarczone do tartaku, to musi to uczynić przez indos sdolt Fblgfi In na złożeniu oświadczenia na odwrotnej stronie o treści: „Odstępuję na zlecenie Spółdzielni ■Odra*", podpisaniu tego oświadczenia i zamieszczeniu daty i miejsca indom

Pokazany w przykładzie indos jest Indosem zupełnym. Może być również indos In blanco, zwany również indosem otwartym lub niezupełnym, który zawiera tytko podpis indosanta. Obydwa rodzaje indosu mają taką sarną moc prawną. Spółdzielnia „Odra” może z kolci zapłacić w drodze indosu innej firmie, a la — następnej i ul. s do dnia płatności weksla. Przyjmujący weksle jako zapłatę powinni oceniać je z punktu widzenia solidności wystawców weksli, trasatów i indosantów i brać tylko takie taksie. które — dzięki wiarygodności tych osób — gwarantują terminowy wykup wcisk Posiadacz weksla może sprzedać weksel bankowi i uzyskać sumę wekslową przez dyskonto weksla, co oznacza przyjęcie przez bank weksla a wypłacenie »a) wekslowej pomniejszonej o kwotę odsetek ’ przypadającą od sumy wekslowej, od chwili nabycia weksla przez bank do terminu płatności, oraz o prowizję taniną Wysokość odsetek określa stopa dyskontowa. Potrącenie odsetek, czyli dyskonto, w zakupie weksla przez bank zależy więc od trzech czynników: sumy wekslowej (5X stopy dyskontowej (p) oraz liczby dni (</). które upływają od daty dyskonta do dna płatności weksla.

Wysokość odsetek (dyskonto) można więc obliczyć, stosując podane wyzq symbole, według następującego wzoru:

S - pd l60 * 360 *

W praktyce gospodarczej w obliczaniu dni (</) stosuje się różne sposoby. Prze* ważnie przyjmuje się dla uproszczenia, że rok ma 360 dni. chociaż niektóre bab biorą do obliczeó 365 dni. W podanym wzorze przyjęto 360 dni. Do obliczenia da miesiąca przyjmuje się dni według kalendarza, np. luty - 28 dni w roku zwykły*, marzec 31 dni. kwiecień B 30 dni. częściej jednak przyjmuje się. że każdy miesiąc ma 30 dni. przy czym przeważnie do obliczeń dolicza się pierwszy dzień, w który¹⁰ następuje dyskonto, a nie zalicza się ostatniego dnia (dnia płatności). W każdym wypadku sposób obliczania liczby dni powinien być dokładnie określony.

Przykład. Jeżeli weksel na sumę 5000 zł płatny 21 maja zostaje oddany do dyńnm

3 kwietnia, a stopa dyskonta wynosi 27% w stosunku rocznym. «o obliczeni* wyiNW

'Ucika dni od daiv dyskoou do daty pUtoofci; Kwiecień    28 dm

Maj	20 dni
Razem	48 dni
Dyskonto:	5000.27 -48 lłłn . ~T0o-&5 “ ^180 7,1
Jeżeli prowiz	ja bankowa od dyskoou jednego weksla •

dacz wspomnianego weksla otrzymuje z banku:

5000 - (180 + 30) = 4790 zł

W praktyce bankowej stosuje się uproszczenie podanego wzoru, korzystając z liczby procentowej i stałego dzielnika, a w wypadku względnie stałej stopy dyskontowej - z tabel do obliczeń procentowych, co znacznie ułatwia technikę obliczeń dyskonta.

Banki, skupując weksle od ich posiadaczy do dyskonta, przestrzegają określonych reguł. Przede wszystkim weksle przyjmowane do dyskonta muszą odpowiadać wymaganiom określonym w praw ie wekslowym, oplata skarbowa powinna być uiszczona we właściwej wysokości i muszą to być weksle z dokonanych obrotów gospodarczych. Równocześnie jednak weksle nadające się do dyskonta powinny spełniać wiele innych dodatkowych warunków. Za weksle nadające się do dyskonta bank traktuje z reguły weksle: opatrzone (w wypadku weksli trasowanych) bezwarunkowym akceptem trasata, podpisane co najmniej przez budzących zaufanie jako solidni płatnicy wystawców i akccptantów. Termin płatności tych weksli upływa nie później niż za 3 miesiące od daty przyjęcia do dyskonta; termin płatności ma być ściśle określony datą (a nie np. za okazaniem lub w określonym dniu po okazaniu). Weksle te są płatne w miejscowościach, w których mają siedzibę oddziały banku dyskontującego. Za weksle podpisane przez solidnych płatników uznaje się weksle, które zostały podpisane przez wystawców i akccptantów terminowo wywiązujących się z obowiązków wekslowych, niedopuszczających do protestu weksli trasowanych na nich lub przez nich wystawionych.

Banki posiadające weksle przez siebie zdyskontowane mogą je sprzedawać, czyli przedłożyć do ponownego dyskonta, bankowi centralnemu, u nas - Narodowemu Bankowi Polskiemu. To powtórne dyskontowanie weksli przez banki jest nazywane redyskontem. Stopa redyskontowa jest ustalana zwykle na niższym poziomie niż stopa dyskontowa, co pozwala bankom na osiąganie zysku nawet na redyskoncie. Bank centralny stosuje analogiczne kryteria w kontroli weksli do redyskonta, jak banki komercyjne w dyskoncie weksli, jednak weksel redyskontowany musi być zaopatrzony indosem otwartym (in blanco) banku, który weksel dyskontował.

W dniu płatności weksla lub w jednym z dwóch następnych dni powszednich weksel powinien być przez jego posiadacza przedstawiony do zapłaty akceptantowi (trasatowi). w wypadku weksli ciągnionych, lub wystawcy - w wypadku weksla własnego. Jeżeli zobowiązany do wykupienia weksla odmówił zapłaty, wówczas posiadacz weksla jest uprawniony do dochodzenia swych roszczeń.