s102 (2)

się dużą ilość szyszek sosny jednoigłowej, następnie praży je przy ogniu, żeby łatwiej można było wydobyć nasiona, które po tym zabiegu wypadają same, gdy po-stuka się w szyszkę. Kiedy już wydobyłeś nasiona, możesz albo zjeść je surowe, albo prażyć dalej w łupinkach, a potem zemleć na mąkę.

Strzałka (Sagiłtaria spp.)*. Rośnie w przybrzeżnej strefie zbiorników wodnych. Gatunek ten zawdzięcza swoją nazwę liściom o charakterystycznym kształcie przypominającym grot strzały. Roślina ta jest bardzo ważnym źródłem pokarmu dla kogoś, kto stara się przetrwać w dziczy. Od jesieni do wczesnej wiosny można z grząskiego mułu, w którym rosną strzałki, wyciągać ich bulwy. Indianie robią to stopami, brodząc w wodzie. Nie zawsze, jakby mogło się na pozór wydawać, jest to związane z przemarznięciem na wskroś kończyn dolnych. Przybrzeżny muł zawiera dużo substancji organicznej, która rozkładając się wytwarza ciepło. Kiedy woda na powierzchni zbiornika jest zamarznięta, lepiej posługiwać się zaimprowizowanymi grabiami. Bulwy są na ogół trochę mniejsze od piłki golfowej. Surowe nie są zbyt smaczne, ale ugotowane w całości, upieczone lub podane jako puree są zupełnie niezłe.

Szarłat (Amaranthus spp.). Rośliny tej, pomimo że jest ona nieprawdopodobnie gorzka, Indianie używają do robienia sałatek. Żeby pozbyć się tej goryczy, gotuj najbardziej delikatne młode liście jak szpinak. W późniejszych porach roku roślina ta dostarcza dużej ilości nasion, które można zbierać i robić z nich mąkę lub wykorzystywać je jak kaszę. Niektóre plemiona z południowego zachodu Stanów Zjednoczonych hodują szarłat dla jego nasion.

Szczaw (Rumex spp.)* . Ostrzejszy w smaku niż opisany poniżej szczaw tępolistny, może być wykorzystywany w ten sam co on sposób. Szczaw jest również doskonałym dodatkiem do rybnych dań.

Szczaw tępolistny (Rumex obtusifolius)*. Kiedyś każde dziecko wiedziało, że okład z liści szczawiu tępoiistnego łagodzi skutki poparzenia pokrzywą. Cóż, czasy się zmieniły. Szczaw jest pospolitą i użyteczną rośliną. Jego młode, delikatne liście można gotować jak szpinak. Kiedy używamy liści szczawiu, żeby zmniejszyć skutki poparzenia pokrzywą, nie wcierajmy ich zawzięcie w poparzone miejsce, gdyż w ten sposób naprawdę trudno jest wycisnąć z nich mający kojące działanie sok. Należy pocierać liść między palcami tak energicznie, żeby pojawił się sok i nim właśnie posmarować poparzoną skórę. Gdy przez kilka sezonów będziesz zbierać pokrzywę na powrozy i do celów kulinarnych, prawie zupełnie przestaniesz czuć, że parzy. Szczawik zajęczy, zajęcza kapusta, szczawik (Oxalis acetosella*, Oxalis spp.). Ta mała roślina rośnie kępami w ocienionych miejscach leśnego podszytu. Chociaż nie powinno się jeść szczawiku w nadmiarze, to jego smak skórki od jabłka stanowi miłą odmianę pojedzeniu, dość ubogiej pod względem walorów smakowych, naturalnej żywności roślinnej. Najlepszy jest surowy pod postacią sałatki, chociaż ja używam go z powodzeniem do łagodzenia goryczy zup i herbat sporządzonych z mniej smakowitych gatunków roślin.

Ślaz (Malva spp.)*. Piękne kwiaty ślazu dzikiego są dla mnie jednym z najpiękniejszych widoków, jakie można oglądać pod koniec lata. Zielone liście ślazu, a zwłaszcza ślazu dzikiego (Malva syfoestris), są dobrym zielonym dodatkiem do zup i gulaszów. Nasiona, na wsi nazywane serkami, są również smacznym kąskiem. Zazwyczaj ślaz tworzy wielkie krzaczaste kępy, które są środowiskiem zamieszkiwanym chętnie przez wiele owadów, dlatego zawsze trzeba dokładnie myć przed użyciem jego liście.

Śliwa domowa (Prunus domesłica). To przodek wszystkich współcześnie uprawianych odmian. Ma pyszne, soczyste, lekko cierpkie owoce i jest chyba jednym z największych darów przyrody. Jak zwykle usuwamy z owoców pestki, a potem jemy surowe, gotowane lub suszymy je pozostawione z rozchylonymi po wydrylo-waniu połówkami. Śliwki są doskonałą przekąską w czasie wędrówki. Można je zapiekać w ciastkach lub wysuszone dodawać do mieszanek śniadaniowych. Śliwa tarnina, tarnina (Prunus spinosa)*. Tarnina ma twarde, zwięzłe, różowa-wopomarańczowe drewno. Wykonuje się z niego już od dawna kije do miotania i pałki. Cierni można używać do wytwarzania haczyków na ryby. Wczesną wiosną krzewy tarniny pokrywają się pięknymi białymi kwiatami, które wyglądają z daleka jak obłok małych gwiazdek, tak białych, że aż oczy bolą, kiedy się na nie patrzy. Jagody tarniny nadają się dojedzenia. Po usunięciu pestek można je suszyć i dodawać do pemikanu lub mleć na mąkę. Najlepiej jednak gotować je w takiej ilości wody, żeby były nią przykryte. W czasie gotowania tracą one swój cierpki smak i powstaje z nich rodzaj konfitury. Można dodawać ją do leśnych placków i innych owocowych mikstur.

Topola (Populus spp.)*. Liście i kora topoli mogą być stosowane jako środek bakteriobójczy pod postacią naparu do leczenia ran i oparzeń.

Trzcina pospolita (Phragmites australis)*. Nasiona trzciny zbiera się i robi z nich mąkę, na mąkę miele się również ususzone młode łodygi. Zawiera ona bardzo dużo cukru i można podgrzewać ją przy ogniu, aż zacznie wrzeć i zbrązowieje, przemieniając się w syrop zbliżony do prawoślazowego. Łodygi można również lekko zgnieść i w tych miejscach roślina zacznie wydzielać słodką, kleistą substancję. Po kilku dniach, a tempo tego procesu zależy od pogody i wilgotności, będzie można z pewnej liczby roślin zebrać jej wystarczająco dużo, żeby ją wykorzystać w zastępstwie słodyczy. Z trzcinowych łodyg wytwarza się również lekkie i szybkie drzewca do strzał. Wierzba (Salix spp.)*. Świeże drewno wierzby jest elastyczne, ale kiedy wyschnie, staje się kruche. Elastyczne pędy i gałęzie były tradycyjnie używane jako ramiona sprężynujących sideł i do wyplatania koszy. Wierzbowego drewna używa się również do niecenia ognia przez pocieranie. Kora osobników, które mają od dwóch do trzech lat, zawiera kwas salicylowy i może być stosowana pod postacią naparu zamiast aspiryny. Chociaż jest on okropnie gorzki, stanowi jeden z najskuteczniejszych leśnych leków.

Wierzbówka kiprzyca (Chamaenerion angustifolium)*. Indianie Ameryki Północnej nazywają ją ognistym zielem, pojawia się bowiem jako jedna z pierwszych roślin na pogorzeliskach. Jej charakterystyczne kwiaty widać już z dużej odległości. Młode wiosenne korzenie dodaje się do gulaszów, młode pędy zaś można dusić na

103