nta do temperatury powyżej 30°C. U takich pa-ów można wykorzystywać do defibrylacji AED.
tawowe działania obejmują usunięcie poszko-anego z chłodnego otoczenia, zapobieganie dal-utracie ciepła i szybki transport do szpitala, niki ogrzewania można podzielić na bierne ze-.trzne oraz czynne zewnętrzne i wewnętrzne.
Rozbierz pacjenta z mokrego, zimnego ubrania tak szybko jak to tylko możliwe, osusz poszkodowanego, okryj go kocami i chroń go przed wiatrem.
Ogrzewanie bierne można uzyskać za pomocą koców, przeniesienia poszkodowanego do ciepłego pomieszczenia. Takie techniki mogą być skuteczne j przytomnych pacjentów w łagodnej hipotermii.
Techniki ogrzewania czynnego są niezbędne w przy-oadkach ciężkiej hipotermii lub zatrzymania krążenia. Ogrzewanie za pomocą dmuchaw ciepłego powietrza i podawania ciepłych płynów jest skuteczne w leczeniu pacjentów w ciężkiej hipotermii z zachowanym krążeniem. Inne techniki czynnego ogrzewania, to zastosowanie ciepłej, wilgotnej mieszaniny oddechowej, płukanie ciepłymi płynami o temperaturę 40°C żołądka, jamy otrzewnej, jamy opłucnej ub pęcherza moczowego oraz techniki pozaustro-jowego ogrzewania krwi.
W przypadku pacjentów z zatrzymaniem krążenia i hipotermią zastosowanie krążenia pozaustrojowe-go jest preferowaną metodą, mającą na celu ogrzanie pacjenta. Metoda ta zapewnia natlenienie i krążenie krwi oraz jednoczesne stopniowe podnoszenie głębokiej temperatury ciała. W jednej z opisanych serii przypadków klinicznych pacjentów, którzy przeżyli epizod hipotermii, średni czas od rozpoczęcia typowej resuscytacji do uruchomienia krążenia pozaustrojowego wynosił 65 minut. Niestety, sprzęt niezbędny do takiej terapii nie zawsze jest dostępny. W takich sytuacjach można wykorzystać kombinację wcześniej opisanych metod.
Unikaj wystąpienia nadmiernego ogrzania pacjenta. U pacjentów pozostających w śpiączce okres terapeutycznej hipotermii (32-34°C) może być korzystny. Wystąpienie hipertermii jest objawem źle rokującym (patrz niżej).
W trakcie ogrzewania pacjent wymaga przetaczania dużych objętości płynów z powodu rozkurczu naczyń i względnego wzrostu objętości łożyska naczyniowego. Należy ogrzewać podawane płyny
i stale kontrolować parametry hemodynamiczne pacjenta. Jeżeli to możliwe leczenie powinno odbywać się w warunkach intensywnej terapii.
Unikaj wystąpienia hipertermii w trakcie i po okresie ogrzewania. Po przywróceniu krążenia należy stosować standardowe zalecenia w zakresie opieki pore-suscytacyjnej. Dotyczy to także zastosowania umiarkowanej hipotermii w okresie po przywróceniu krążenia (patrz rozdział 14). Brak dowodów wspierających rutynowe wykorzystanie w terapii barbituranów, steroidów i antybiotyków.
Hipertermia występuje wtedy, kiedy wyczerpują się mechanizmy termoregulacji organizmu, w efekcie czego temperatura głęboka podnosi się powyżej górnej granicy wartości prawidłowych. Hipertermia może rozwinąć się w wyniku działania czynników zewnętrznych (środowiskowych) lub wtórnie — do nadmiernej produkcji ciepła przez organizm.
Do hipertermii związanej z działaniem czynników środowiskowych dochodzi, kiedy ciepło (zwykle dzięki promieniowaniu) jest absorbowane przez organizm szybciej, niż może być eliminowane dzięki mechanizmom termoregulacji. Hipertermia może się manifestować kolejnymi coraz poważniejszymi stanami klinicznymi, od objawów przegrzania (heat stress) poprzez wyczerpanie cieplne i udar cieplny, do zespołu niewydolności wielonarządowej, a niekiedy nawet zatrzymania krążenia.
Hipertermia złośliwa jest rzadkim zaburzeniem związanym z nieprawidłowościami równowagi wapniowej w mięśniach, prowadzącym do wystąpienia skurczów mięśni i zagrażającego życiu przyspieszenia procesów metabolicznych. Do rozwinięcia się objawów dochodzi u predysponowanych genetycznie osób w wyniku stosowania u nich wziewnych środków znieczulających lub depolaryzujących leków zwiotczających mięśnie.
Udar cieplny powstaje w wyniku rozwinięcia się systemowej odpowiedzi zapalnej spowodowanej wzrostem temperatury głębokiej powyżej 40,6°C. Towarzyszą jej zaburzenia stanu świadomości i objawy niewydolności narządów o różnym stopniu zaawansowania. Rozpoznaje się 2 postacie udaru cieplnego. Klasyczna po-
ALS 149
Europejska Rada Resuscytacji