Terminy wynoszą:
□ dla roszczeń o świadczenia okresowe (np. alimenty, renty, czynsze) - 3 lata
□ dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - 3 lata
□ dla innych roszczeń - 10 lat
Początek biegu przedawnienia
Początek biegu przedawnienia rozpoczyna się (art. 120 §1 KC) od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne.
Zawieszenie biegu przedawnienia
Zawieszenie biegu przedawnienia powodują określone okoliczności, które utrudniają bądź uniemożliwiają dochodzenie roszczeń przez uprawnionego. W myśl art. 121 KC bieg przedawnienia ulega zawieszeniu:
♦ co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom - przez czas trwania władzy rodzicielskiej
♦ co do roszczeń, które przysługują osobom nie mającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę przez czas sprawowania przez te osoby opieki lub kurateli
♦ co do roszczeń, które przysługują jednemu małżonkowi przeciwko drugiemu małżonkowi przez czas trwania małżeństwa
♦ co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej (np. powódź, niedziałanie sądów) uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju - przez czas trwania przeszkody
Przerwanie biegu przedawnienia
Zgodnie z art. 123 KC przerwanie biegu przedawnienia powodują:
□ każda czynność dokonana przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw albo egzekwowania roszczeń danego rodzaju, także przed sądem polubownym, jeżeli przedsięwzięta została bezpośrednio w celu dochodzenia, ustalenia, zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (np. wniesienie pozwu)
□ uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje
□ wszczęcie mediacji
Po przerwaniu bieg terminu przedawnienia rozpoczyna się od nowa.
Prekluzja
Prekluzja ogranicza w czasie dochodzenie przed powołanym do tego organem lub inną realizacje praw podmiotowych, a bezskuteczny upływ terminu prekluzyjnego (inaczej zawitego) powoduje wygaśnięcie prawa
W odróżnianiu od przedawnienia, które dotyczy tylko roszczeń, prekluzji podlegają wszystkie normatywne postacie praw podmiotowych. Istnieją zatem:
□ terminy do wykonywania praw kształtujących, np. termin przyjęcia oferty (art. 66 KC). termin do uchylania się od skutków prawnych oświadczenia woli przy błędzie lub groźbie (art. 88 §2 KC)
□ terminy zawite dotyczące praw bezpośrednich, których upływ powoduje wygaśniecie prawa np. użytkowania (art. 225 KC), służebności (art. 293 KC)
□ terminy prekluzyjne do dochodzenia roszczeń (roszczeń o charakterze majątkowym tylko wtedy, gdy przepis wyraźnie tak stanowi) - np. roszczenie o wstrzymanie budowy (art. 347 §2 KC)