ad. 1 Mikrofilamenty - filamenty aktynowe Budowa:
Ich średnica wynosi 5-7 nm. Są zbudowane z białka aktyny.
Filamenty aktynowe są polimerami składającymi się z globulamej aktyny G. Polimeryzacja tego białka prowadzi do wytworzenia wydłużonych cząsteczek aktyny F, które nasępnie w postaci helisy tworzą filament aktynowy.
Procesy polimeryzacji i depolimeryzacji, a więc stabilność f. a. w komórce jest regulowana przez tzw. białka wiążące aktynę. Białka wiążące aktynę to min. tropomiozyna (stabilizacja f. a.), spektryna (wiązania krzyżowe filamentów a. do błony komórkowej, np. w erytrocytach), desmina (białko kory komórki w k. mięśniowych).
Funkcje:
w połączeniu innymi białkami budują tzw. korę komórki pod błoną komórkową, przeciwdziała to odkszałceniom komórki. Filamenty aktynowe stanowią więc mechaniczne oparcie dla błony komórkowej przyczepiając się do niej za pomocą błonowych białek zakotwiczających i łączących (np. ankiryna i spektryna, desmina),
wchodzą w skład połączeń międzykomórkowych (przyczepiając się do białek transbłonowych) - połączenia zwierające,
mogą tworzyć sztywne pęczki podtrzymujące wypustki komórek zwane mikrokosmkami (np., nabłonek jelitowy),
współdziałają z białkiem miozyną , wytwarzając siły napędowe dla ruchu (np.aparat kurczliwy w komórkach mięśni szkieletowych), uczestniczą w ruchu komórek migrujących podczas embriogenezy. wchodzą w skład pierścienia kurczliwego (cytokineza)