Filamenty aktynowe, zwane również mikrofilamentami, odpowiadają za ruchy i zmianę kształtu komórek. W komórkach mięśniowych mikro-filamenty aktynowe tworzą włókna, w których wytwarzana jest siła powodująca skurcz mięśnia.
W większości komórek polimeryzacja tubuliny w mikrotubule rozpoczyna się od centrosomu, zlokalizowanego zwykle w pobliżu jądra komórkowego.
Rzęska nabłonka migawkowego tchawicy jest zbudowana z rozmieszczonych koliście dziewięciu par mikrotubul, które otaczają dwie mikrotubule znajdujące się w środku rzęski. Kosmek jelitowy stanowi uwypuklenie cytoplazmatyczne posiadające „rusztowanie” w postaci mikrofilamentów.
a) Tworzenie pseudopodiów u ameby warunkują mikrofilamenty aktynowe.
b) Stały kształt komórek jest utrzymywany dzięki filamentom pośrednim.
Wici różnią się od rzęsek:
□ długością - wici są dłuższe od rzęsek;
liczbą - wici są nieliczne (najczęściej 1 lub 2), natomiast rzęski są liczne;
□ płaszczyzną ruchu - wici mogą wykonywać ruchy koliste, a rzęski poruszają się w jednej płaszczyźnie.
Zadanie 267.
Rzęski, których plan budowy przedstawiono na rys. 94., są charakterystyczne dla komórek eukariotycznych, brak ich w komórkach pro-kariotycznych.
Zadanie 268.
a) W podziale cytoplazmy komórek zwierzęcych biorą udział mikro-filamenty aktynowe.
b) W rozdziale chromosomów do potomnych komórek biorą udział mikrotubule.
Zadanie 269.
Chroniczne zapalenie płuc u pacjentów cierpiących na zespół nieruchomych rzęsek jest spowodowane niezdolnością rzęsek wyścielających drogi oddechowe do usuwania bakterii i innych obcych cząstek. Dodatkowo, osobnicy męscy są bezpłodni, ponieważ brak aktywności wici uniemożliwia poruszanie się plemników.
Zadanie 270.
Są to mikrofilamenty, które poprzez swoje interakcje z miozyną tworzą kurczliwe układy, biorące udział w tworzeniu wpukleń błony koniecznych w fagocytozie.
Zadanie 271.
Wić i ciałko podstawowe są zbudowane z mikrotubul, różnią się tylko ich układem. Wić ma układ 9x2 + 2, a ciałko podstawowe charakteryzuje się układem 9x3 + 0.
Zadanie 272.
Ruchy cytoplazmy są zależne od struktury przestrzennej cytoplazmy; warunkują ją miofilamenty aktynowe, których zdolność kurczenia się zapewnia przemieszczanie cytoplazmy.