20211 P5050059

Zvgtmtni Wu/.hiliski

II. 3. D. Ghirlandaio, Św. Hieronim w swym studio, fragment, 1480, Ognissanti, Florencja, lot. wg: E. Micheletti, Domenico..., s. 16

Nasuwa się pytanie: czy Ghirlandaio był także twórcą autonomicznych martwych natur?⁰ Chodzi o ewentualne kompozycje, które zaginęły względnie nie zostały zidentyfikowane.

Odpowiedź na to bardzo istotne (ale trudne) pytanie jest jednym z celów niniejszej refleksji. Będzie ona miała istotne znaczenie dla debaty wywołanej przez Sterlinga, na temat gdzie i kiedy pojawiła się martwa natura jako autonomiczny gatunek malarski. ^{1 2 3}

Intarsja - brakujące ogniu*) w dziej ach włoskiej marhoej natury...

33

ŚWIADECTWO WŁOSKICH INTARSJI: URBINA, LUKKI I WERONY

Intarsja, czyli inkrustacja w drewnie jest gatunkiem, na którego znaczenie dla dyskusji nad genezy włoskiej martwej natury zwracano już uwagę. Świadczą o tym wypowiedzi Inguara Rergstróma, Andre Ghastela oraz Char-lesa Sterlinga^{4 5}. Ta technika dekoracyjna narodziła się w lalach trzydziestych XV wieku (Chastel), a zachowane obiekty pochodzą z połowy tego samego stulecia. Chodzi o rodzaj „rzemiosła” ogromnie popularnego w Italii Środkowej i Północnej, którego źródeł należy szukać we Florencji* (ii. 4, 6-8).

Ił. 4. B. Pontełli (wykonawca projektu), Personifikacja Wiary i martwe natury, intarsja, przed 1476, Ściana południowa Studioia Fcderica da Montefdtre, Castełło. Urbłno. fot. wg: L. Cheles, lhu Studioia.... U. 54

1

⁶ Portret Giosanny degli Ałbizzi Tornabuoni (zb. Thyssen Fondación Coleceión Tby*

2

son -Bom e m i sza. Madryt) powstał wcześniej aniżeli jego „repliki” w malowidłach ścienny^c

3

Maria Novełla, we Florencji.

4

   Por. 1. Bergstrom, Dulek Slilł-lJfe Painting (1947), London 1956; A. Chastel. \iaeqwtle-rie et perspectioe au XV siecle, La Revue des Arts, 3, 1953, s. 141-154; Ch. Steriing. Martwa natura od sUm/iytnośa po wiek XX, (1952, 1959, 1981), prztkl. poi. J. Poilakowna i W. Dłuduu Warszawa 1998, s. 47—53.

5

   Por. przyp. 5 oraz Nel segno di Masaccia. L ’ incenzume delta prtnpettiwk red. ¥. Camarota, Firenze 2001.