20682 Obraz4 (41)

RyaiklM etorfowlenla ]««t szybki rozkład eololoty wskutek działania baktarii eerobowych oraz powolny rozkład ligniny, która Jeet znaczni* odporniejsza na działania grzybów i baktarii. tworu elf rozpuszczalna w wódzia kwasy organiczna, a Ukta nierozpuszczalna w niej, wielofunkcyjna produkty zwana kwasili komisowymi*

| cząsteczkach tych kwuow zasadniczy! alaaantau strukturalny! ag grupy piariciani arosutycznych o aałya stopniu skondensowania oraz struktury hydroerometyczne i heterocykliczna poleczona z aobg wlgzaniaii. W csestaczkach kwaaów kominowych występuję ponadto łańcuchy boczna i grupy funkcyjna (rys. 24)•

Ryt. 24. Kwoty huminowe według Fuchsa - czeataczkli a) pojedyncza, b) akondantowana podwójna (zapis układu arouatycznago autorów skryptu)

iia proces hunifikacji składa sig szereg reakcji prowadzących do two- j rżenia atrsktur aromtycznych. Zachodzę w nie następujące przemiany:

| reakcja w łańcuchach bocznych (dehydratacja, dekarbonizacja, da- I karboksylacja|, stopniowa zeniejeżenia sig liczby grup funkcyjnych, da- | struteja łańcuchów bacznych,

- nieznaczna zwigkszanie sig liczby piariciani aromatycznych w .jednostce strukturalnej (aakslaun 4-5 pierścieni).

Podczas utorfowiania zachodzi powolny rozkład raaztak roślinnych, za* chodzący z ealye dostępem powietrza, ograniczany* przaz przykrywania torfowiska odkladajecymi aiy substancjami einaralnyui lub warstwę wody. Ustne rols w tye procesie odgrywaje przemiany Chemiczna (biochemiczna)

katalizowana przaz mikroorganizmy! grzyby, enzymy, bakteria etrobow* i anaarobowa. Przakaztalcanla alf torfu w wygiął przebiega stopniowo po przykryciu warstwy torfu nadkładam - warstwa substancji mineralnych wy-treoajecych alg z wód. Sasadnleze rolg odgrywaje wtedy czynniki inne anitall w procesie humlfikaojl, a mianowicie! ciśnienia, temperatura i czat.

Działania czynnika czasu w sensie geologiczny* jest wystarczające dc stworzeni* wygi* brunatnego. Proces przemiany torfu w węgiel brunatny nazywa sig d 1 s g * n s z g. natomiast do utworzenia paliw wylej uwgglonych, tj. węgła kamiennego i antracytowego, konieczne jest działanie ciśnienia i temperatury. Proces ten nazywa się * e t amorfizmem.

u przyrodzie torf występuje twortgc pokłady o wysokości 0,5-10 m (torfowiska), które powstaje na ogól w warunkach klimatu umiarkowanego.

W Polsce torfowiska zajmuje ok. 155 całej powierzchni. WyrOlnia sig co najmniej cztery rodzaj* torf* 'róinlgce sig kolorem (od Żółtego poprzez brunatny do czarnego), strukturę (włókniste do bezpostaciowej) 1 składem chemiczny*. Wydobywa sig go metody odkrywkowy.

Świnio wydobyty torf jest ciałem migkkim, mota zawierać sswet ponad 905 wody. Składa sig - w przeliczeniu na suchy maag - z co nsjmmlej 501 substancji organicznych (kwasy huminowe, bituminy, lignina, celuloza, proteiny) oraz do 40-505 substancji mineralnych (ziemi). Skład chemiczny organicznej masy torfu 1 produktów jogo uwgglania przedstawiono w tab. 24. Przybliżony skład elementarny suchego torf* jest następujący:

-    węgiel 55-605,

-    wodór 5,65,

-    heteroatomy (siarka, azot i tlen) 20-405.

Do celów technicznych przeznacza alg torf wysuszony na powietrzu, który zawiera ok. 255 wody.

V'    ,    .. Tabele 26

Przybliżony skład chemiczny naturalnych paliw stałych (5 wag.)

			Węgiel brunatny			kamienny	An- 1
Składnik	Drew no	Torf	słabo uwęglo- ■y	mocno uwgglo- "T	gazowo- płomie niowy	koksowy	^trf- cyt I
Celuloza i pentozany	65	10	1 -		-	•
Lignina	20	15	5	-	-	-	* I
tywice i woski	5	-	-	- #	•	^1 -	'
Kwasy organiczne rozpuszczalne w wodzie	-	20	-		-	-
Kwasy huminowe*	-	20	60	20	- *	•
Kuniny*	-	-	20	70	92	95	98
Bituminy*	-	15	15	10	0	5	2

^Produkty procesu uwgglania materiałów roślinnych