Tabela 26.1. Orientacyjne dane dla infuzji płynów nawadniających w zależności od stopnia odwodnienia organizmu (biegunki, krwotoki, wymioty) | |
Stopień odwodnienia (% masy ciała) |
Korekta zapotrzebowania (ml/kg/dzień) |
Lekki (4-6%) |
40-60 |
Średni (6-8%) |
60-80 |
Ciężki (> 8%) |
>80(120) |
mi o właściwościach zakwaszających są: izotoniczny roztwór 0,9% NaCl i płyn Ringera.
Odmienny charakter mają roztwory koloidalne, zapewniające utrzymanie odpowiedniego ciśnienia osmotycznego, naturalne (pełna krew, plazma, albuminy) lub syntetyczne (np. dekstran 40, dekstran 70). Roztwory koloidów zawierają duże cząstki, które dłużej są zatrzymywane w obrębie naczyń krwionośnych w porównaniu z krystaloidami.
Można przedstawić następujący podział na grupy płynów, stosowanych parente-ralnie w leczeniu zaburzeń wodno-elektrolitowych.
1. Roztwory zawierające elektrolity:
a) roztwór zawierający sód jako kation (0,9% roztwór NaCl),
b) izotoniczne roztwory, stanowiące kombinację kationów (np. płyn Ringera),
c) hipertoniczne roztwory z chlorku sodu.
2. Roztwory niezawierające elektrolitów.
3. Roztwory glukozy o różnych stężeniach (np. 5%).
4. Roztwory stanowiące połączenia płynów elektrolitowych z płynami bez elektrolitów.
5. Preparaty zastępcze krwi.
6. Roztwory substancji odżywczych (np. aminokwasy).
Wyliczenie niezbędnej ilości płynu nawadniającego opiera się na klinicznym i laboratoryjnym określeniu stopnia odwodnienia (%). W tabeli 26.1. przedstawiono zapotrzebowanie na płyny nawadniające w zależności od stopnia odwodnienia.
Przy leczeniu nawadniającym stosowane są roztwory z chlorkiem sodu w stężeniach 0,9%, 5,85%, 7,5%, 10%.
0,9% roztwór chlorku sodu, określany często jako fizjologiczny roztwór soli kuchennej, zawiera 154 mmol/1 NaCl. Znajduje zastosowanie do krótkotrwałego nawadniania w stanach hiponatremii, hipochoremii - zwłaszcza przy odwodnieniu hipotonicznym - oraz przy długotrwałych wymiotach i utracie płynów w wyni-
287