32783 P1120403 resize

pr przedmioty me-■ nie być tak | Juk wypo-

| pnykłady. zarówno nrpraktyczzKj Interpress cwml iriy sk. w aspek I zarówno w pracach syn. [poaucacgólnyih obiektów, ■■b P~T

UMinanAhOPTCH baoaa stosunkow

AW1I anTABZYSK KULTURY ŁUŻYCKIEJ | ar polskiej literaturze archeologie rnej okresu

___ ł» próby irlrnwtrurrwnis obrazu stosunków j

Aa i ńsajrh okresów chronologiczny cb Pozostaje to bez wąt-z metodologiczaą przebudową warsztatu badaw-• w tym czasie u znacznej części poi ddch archco tym rosdzśair paty cmówimy fcfllri takich prób. które wyko-ywały ar całości lab czescścwo źródła, pochodzące z ctnmtzixy iIl kuł— I biiy i fctoj. Bodą one stanowiły materia! przykładowy do dalszych Me bądzacazy podawać wszystkich przykładów, ponieważ spo-rndky I aOipilaji jest u wielu podobny. Równocześnie, jak to już

x»iąranych z problemem stosunków kadro były dotychczas podejmowane na bazie źródeł uzyska-

jest ubogi I jednokierunkowy. Nie tej r/1— 1 ilmnstryf jedynie zbyt mała wartością poznawczą w tym zakresie amdanyd kultury łużyckiej. Przyczyn należałoby też szukać w kraka odpowiadam ajp aiwnjrh metod analizy i Inter pręta— eji uyduocpB materiału zródtewegc Byłoby więc; rzeczą pożądaną zwrócenie wtąksarj awagf aa cmentarzyska kultury łużyckiej również z punktu widaenAa apdsW społecznych. Z okresu trwania tej kultury pochodzi największa flok aunjrch t iwnlarzysk. z których bardzo wiele ■ym stopnia. Dysponujemy więc pokaźną iliaowanła jej pod kątem omawianego icor etycznego sformułowania lepszych

polskiej określono w sposób ogólny obraz

pet lej w Szymurowie, pom. Stnri-■ ł Itt Autor wyraża tam podobną

stosunków społecznych internującego nas okresu. Brano przy tym pod uwagę prawidłowość procesu rozwoju społeczeństwa oraz dotychczasowy stan badań nad kulturą hitycką'¹. Duża dąk tiiilirij wypowiada alą za istnieniem patriarchałntj wspólnoty pierwotnej. Spotykamy pdnilr w H-tera turze dyskusyjne głosy w tej sprawie¹*, których nte bezpodstawne.

Posługując słą kilkoma przykładami przedstawimy obecnie w jaki wykorzystywano materiał źródłowy, pochodzący z umntantyk. do formułowania wniosków na temat stosunków społet mych

W. Antoniewicz** podał kryteria wyróżnienia ustroju patriarrh ałnego w materiale źródłowym z cmentarzysk. Jeżeli chodzi o okres kultury łużyckiej. szczególne znaczenie posiadają dwa z podanych przez autora:

1 — groby ludzkie. Indywidualne i podwójne (męskie i żeńskie), wśród nicłi męskie zawierają broń i narzędzia, a kobiece — ozdoby; 2 — stosunkowo bogate wyposażenie niektórych grobów męskich na cmentarzysku nasuwa, zdaniem autora, przypuszczenie pochówków patriarchów. W dalszej części swej pracy W. Antoniewicz podkreśla, że rolą. jaką odegrał zmarły za życia, oraz jego zamożność uwidaczniano w ilości i jakości dodatków ceramicznych, natomiast jeżeli chodzi o dodatki metalowe, ograniczano się do najniezbędniejszych.

Również próby uchwycenia przejawów stosunków matrisrchslnych w materiale źródłowym z cmentarzyska spotykamy w opracowaniu wyników badań w Szymiszowie. po w. Strzelce Opolskie*⁴. Autor opr kos an i a sądzi, że wyrazem takich stosunków są groby kobieca z dziećmi, czy też przewaga pochówków żeńskich nad męskimi.

W. Szafrański w pracy poświęconej badaniom epoki patriarchalnej wspólnoty pierwotnej** wykorzystuje również, w aspekcie interesujących go zagadnień stosunków społecznych, cmentarzyska, a faktycznie w pełni tylko jedno. tj. cmentarzysko z Czarnkowa. Autor, po

^M M. łza. W. H ot u bowicz. pwJfclaaowgo aa lartała PolsSci. jSpmraadaaia PSIA^-. t_

W. Htoitl, Próba ptrtodyracji majdav«aa;uvch zdania PMA". tamże. s. 17 n.

** M- łza. A. Gardavski, Do rodkói trspóiaoty pierwotnej. Iw:) Sesja Archrołogicraa Im.Sty tata Historii Kattury Mafmaine PAJf. Waru a 153.

⁰ W. A ntoole w icz. ProWm rodeteda wpólwlą PoWd. |W:) Plenom Sesjm—. a. 121. 122.

" Gajewski. op. ca*., s. 122.

“ W. Szafrański. Z badaż aed epoką potriarcksłi .Włodomoicl A nhi olręlirznę—. %. J s epoki lozpółsoly pierwotnej <fV ssawa 1M&. s

dsarjóc 4:19S1 ł

iwa U

•^{;łW4 Ł} X s. 125—122; tenżą. Sksrbą i v Okres epoki brązowej) w Wiełfcopń

War-