35407 IMG$27 (2)

306 I Al

Punki aa krzywej MMCitoMW. tej »anowi. nnnm początek strącania bromku srebra. Krzywa przebiega dalej tak. jakby w roztworze były tylko jony Be'. Jej przebieg wyznacza się analogicznie jak dla strącania jodku srebra aż do punktu odpowiudającego pAg. przy którym zaczyna strącać się chlorek srebra. Wartość tego pAg oblicza się podobnie jak w poprzednim przypadku. Po ukończeniu strącaniu chlorku srebra pAg oblicza się wprost ze stężenia nadmiaru jonów Ag* w roztworze.

Wszystkie obliczone stężenia zawarte są w tabl 28. Na rysunku 58 przedstawiono krzywą miareczkowania jonami srebra, zgodnie z danymi z tabl. 28. Punkty załamania na krzywej, oznaczające początek strącania AgBr i AgCl w rzeczywistości nic są tak ostre, jak to wynika z «***^»* ponieważ wskutek tworzenia się mieszanych kryształów halogenków srebra (zaznaczono to na rysunku linią kropkowaną> bromek srebra i chlorek srebra zaczynają się strącać, zanim zostaną osiągnięte odpowiednie wartowi pAg Linie przerywane przedstawiają krzywe miareczkowania, jakie otrzymałoby się. gdyby w roztworze by ły obecne tylko jony jodkowe (I) lub jodkowe i bromkowe (2).

Rys. SŁ Krzyw* murcczJumanu 10 mL roztworu 0,1 M w stosunku do I'. Br' i Q" za pomocą 0.1 M roztworu Ag’ (obliczona teoretycznie)

Błąd miareczkowania strąccniowego w przypadku jednoczesnego miareczkowania dwu lub większej liczby składników roztworu wynika z faktu, że osad łatwiej rozpuszczalny zaczyna się strącać, zanim zoefani^ zakończone strącanie osadu trudniej rozpuszczalnego.

Jeżeli miareczkuje się argcntomctrycznic składniki X~ i Y". tworzące osady o iloczynach rozpuszczalności Ku,.Ag\ < a*t . wykładnik stężenia niedomiarcczkowanej części X“. jak już wskazano, wynosi

PX = pK_mJt0ji - pA'_w.A?Y + P^Y

II    touwtycma 307

lub jej stężenie

IX" J -

y^(Yl

Błąd w/|lędny oznaczcma wynosi

Bwtfi

£~*£[Y-)—

AfY fX

(S.l)

przy czym c* oznacza wyjkkwc stężenie X“.

Jak wynika z wzoru (8.1). Wad jest tym większy, im mniejszy jest stosunek iloczynów rozpuszczalności osadów powstających podczas miareczkowania oraz im większe jest stężenie składnika tworzącego osad łatwiej rozpuszczalny i mniejsze stężenie składnika tworzącego osad trudniej rozpuszczalny.

PrąkM 8.1. Z wiara na błąd względny nwitrikwn nrąceeiowego można obliczyć, jaki nur być % roztworze największy Motunrk spal oznaczanych jonów. aby jon l—lęij związek łatwiej RM-pawrwlnj oznaczyć z błędem mc większym niz np. 0.1% Zalety to od timunku iloczynów ro/puw calaofci

W przypadku Agi i AfCl. Aa których

W**

< 1.6-10*

io-«

IQ-»

Cuo * 10

przy uiuaonnn wzoru (8.1) ceny moje uę

|Q 1 „    0.1

W przypadku AgSCN i

(1-1 “ (0-*- -100 A|C1, dla których

io~^,ł

Cl " 10-’-*

przy zanotowaniu wzoru (8.1) otrzymuje się już tylko

JĘLI <

ISCN-J "

0.1

10-

100

0,16

8.1.3. Wskaźniki w miareczkowaniu sfrqceniowym

Punkt końcowy miareczkowania strąccniowcgo można wyznaczyć za pomocą wskaźników wizualnych lub też elektrometrycznic: potcncjomctrycznie. konduktometrycznic. amperometrycznie.

Wskaźniki PK miareczkowania strąceniowcgo są to w większości substancje dające z nadmiarem odczynnika strącającego bądź barwny osad. bądź barwny, rozpuszczalny kompleks. W obu przypadkach warunkiem stosowalności wskaźniku w danej reakcji jest. aby zabarwienie występowało dostatecznie wyraźnie możliwie jak najbliżej PR reakcji. Przykładem takiego wskaźnika jest chromian potasu, stosowany w metodzie miareczkowania jonów chlorkowych roztworem azotanu srebra według Mohra. Niewłaściwy dobór wskaźnika może powodować błędne wskazania PK miareczkowania — może on wyprzedzić PR reakcji lub występować po nim.