Poczynając od początku lat pięćdziesiątych obraz miasta i procesów urbanizacyjnych nakreślony w pracach Wirtha, Redfielda i ich następców1 2 spotyka się ze stalą, coraz to bardziej zaostrzającą się krytyką. Złożyło się na to .wiele przyczyn. Przede wszystkim, rozwój intensywnych prac badawczych umożliwi! zgromadzenie ogromnej ilości nowych danych, z których liczne były całkowicie sprzeczne, i w żadnej mierze nie dawały się pogodzić z tradycyjną, dotychczas obowiązującą wizją miasta. Zwłaszcza badania podejmowane w krajach „trzeciego świata” wykazały całkowitą nieadekwatność teorii opracowanej w' innym kręgu społeczno-kulturowym do analizy tamtejszych zjawisk 3. Jedno-
1 Przykładowo wymienić tu można następujące prace, w których występuje podobny sposób myślenia o społecznych problemach miasta: Charles P. Loomis, J. Allan Beegle,- Rural Social Systems, Prentice-Hall Jnc., New York 1950; The Sociolopy of Urban Life, T. Lynn Smith, C, A McMa-han (eds.), The Dryden Press, New York 1951; Svend Riemer, The Modern City, Prentice-Hall, Inc., New York 19-52; E. Gordon. Ericksen, Urban Beha-vior, The Macmiilan Co., New York 1954; Rosę Hun Lee, The City, J.P, Lippincott Co., Philadelphia 1955; James A. Quinn, Urban Socśolopy,. American Book Co., New York 1955; Harald Swender, Ecological Differen-tiation of Habits and Atfitudes, CWK Gleerup, Lund 1960; Stanley S. Gu-terman, In Defense of Wirth’s «Urbanism as a Way of Life», „The American Journal ot Sociology” 1969, vol. 74, March, s. 492-499..
1 Patrz np.: Oscar Lewis, Further Obsenjaitoniś on the Folk-Urban Continuum and Urbanization with Special Reference to Mexico City
Philip M. Hauser, Obseruatioru on the Urban-Folk and Urban-RuraL
Dichotomies as Forms oj Western Ethnocentrism, w: The Study of Urbanization, Philip M. Hauser i Leo F. Schnore, (eds.), John Wiley, New York-London-Sydncy, 1965; czy też: T. G. McGee, The Urbanization Pro-cess tn the Third World, G. Bell and Sons, London 1971.