36676 img065 (27)

65

czyli tzw. rzędnej, wytyczonej za pomocą węgielnlcy. ii' nsazym przykładzie AD = 10,25 m, DC = 5,42 n. Jeżeli chcemy powiększyć dokładność lut .jeżeli rzędna jest za długa w stosunku do dopuszczalnego zasięgu węgielnicy, to mierzymy dodatkowo odciętą jednego punktu na linii osnowy (cp. 12,60 n na boku CB, rys. 71) i odległość tego punktu od punktu zdejmowanego, czyli tzw. podpórkę (18,59 o do punktu 7 w naszym przykładzie). Kontrolą będzie porównanie pomierzonej długości podpórki z obliczoną analitycznie a trójkąta prostokątnego. Zdjęcia wszystkich punktów kontrolujemy zwykle pomiarem czołówek, tzn. odległości pomiędzy zdjętymi punktami, np, na rysunku 71 czołówka 6 - 7 = 6,92 m*

Jeżeli linia osnowy przechodzi przez punkt przeznaczony do zdjęcia, to rzędna wynosi zero i pomiar ogranicza się do wy znaczenia odciętej.

Jest. to szczególny' przypadek metody ortogonalnaj i nazywany ty7?a metodą przecięć. Pomiar za pomocą przecięć deje dokładne wyniki, jeżeli kąt pomiędzy linią osnowy i linią zdejmowanego konturu jest bliski 90°. Zastosowanie tej metody jest korzystne przy zdjęciu granic szeregu wąskich, działek, giy linie osnowy przecinają poprzecznia granice tych działek.

Ziefccda przedłużeń, Metoda przedłużeń zdjęcia szczegółów sytuacyjnych polega na pomiarze za pomocą Jednej konstrukcji co i:ujurniej dwóch punktów (rys. 69). Zdejmowany cniekt powinien znajdować

Bys. 69

się pomiędzy liniami osnowy, r.p. obiekt •*,-^-^-4 wewnątrz związku liniowagc ABC. Przedłużając dłuższe beki obiektu 1-2 i p-⁴* io przecięcia się z liniami osacwy, otrsynasy punkty yin r,r*z 6 i 7 (rys, 69). Punkty 1,

2, 5» 4 będą wyznaczono jedneznusznie, Jeżeli pomierzymy następujące odcinki: a-7, 7-3, C-6, 6-5, 8-1, 2-5, 7-4- i 5-5. Kontrolę będzie stanowić poniJar dońatkc/rych r. dc laków, np. 1-2, 5-4, 1-4, 2-3, 6-8, 5-8.

Postępując analogicznie moglibyśmy wyzraczyć punkty 1, 2, 5, ^l* przedłużając pozostałe boki obiektu (1-4 i 2-5).

Jeżvli 7,Cs jmowary obiekt leży za cale ko od linii osnowy, -..ówczas zakładamy linie pomiarowe pomocnicze, a na nich, jak poprzednio, wyznaczany punkty przecięciu się przedłużeń boków z Uniami pomiarowymi.

Stosunek długości przedłużenia dc długości linii przedłużonej musi być nrJej&zy niż 2:1. Kąt pomiędzy linią przedłużenia a łiafą urnowy nic powiciau być mniejszy od 45°.

il 5 t o i a wcięć liniowych (trójkątów) , ó.atoda wcięć liniowych (trójkątów) zdjęcia szczegółów poleca aa pomiarze odiogłećci od d.óch znanych punktów na liniach osnowy do zdejmowanego punktu, czyli dwóch bokć^--" trójkąta, np, ac 1 bc na rysunku 70. Wierzchołek takiego