36709 Zależności lekowe i narkomnie0008

VVI U-/1

i .uu a u .;faitu.h«ai iiiiiiiiuiii imu*i

ui ti :

i u i i

iik : * a Mi ii    i

4. Zależności lekowe i narkomanie

tli u m

UL

i iest to tolerancja krzyżowa (również ilSehalucynogeny).

”1®Nadużywanie środków psychozomime-•ch" prowadzi do uzależnienia psy-iważnego. U osób uzależnionych, z czasem fSSjają się psychozy toksyczne, których h'Slavvami są napady panicznego lęku, halu-ynacje, zachowania agresywne, zaburzenia ©tóofdynaeji ruchów, mowy, drżenia mięs-

^:    " nu i (inTe~\m tvm tn\FQr7V’ę7v tcirli vlrar-

^ flfowe. Objawom tym towarzyszy tachykar-B;uj_a suchość błon śluzowych, rozszerzenie grenie- W badaniach patomorfologicznych

ke

'

tą

■ M\

^;: i j

■• Stwierdzono degenerację neuronów seroto-ppergicznych. _

Długo utrzymujące się halucynogenozy ’ wymagają leczenia psychiatrycznego.

te-

4.2.2. Amfetaminy i inne związki o działaniu pobudzającym

Zależność typu amfetaminy wywołuje ( oprócz niej fenmetrazyna i metamfetami-na.

Amfetamina wprowadzona była do lecznictwa w latach 30. XX wieku jako lek prze-dwastmatyczny, stosowana też była w leczeniu narkolepsji (senności napadowej) oraz jako środek zmniejszający łaknienie. Wkrótce okazało się, że jest ona także silnym ; związkiem uzależniającym psychicznie t amfetamina została wykreślona z lekospisu.

Amfetamina pozornie zwiększa aktywność psychiczną i fizyczną organizmu, co ' JĆst wynikiem jej działania euforycznego, utraty samokrytycyzmu i przejściowej popowy samopoczucia. Jej działanie pobudza-•^:;ł^ce jest podobne do działania kokainy, utym, że utrzymuje się znacznie dłużej '•koło 2-3 godz.

i ; Po amfetaminę i inne związki psychopo-

... ,ące często sięga młodzież, szczególnie w okresie zaliczeń czy egzaminów, gdyż i-iwodują one iluzoryczną jasność myśli, [hniejszają uczucie zmęczenia, senności ^! '^knienia. Po ustąpieniu działania pobu-ftiącego pojawia się senność, znużenie, występować również stany depresyj-( myśli samobójcze, przedłużony czas h Po tzwe ciągu amfetaminowym, naw⁷et kilku dni. Objawy te przez niektórych

specjalistów⁷ traktowane są jako objawy abstynencji, chociaż przew⁷aża pogląd, że amfetamina wywołuje tylko zależność psychiczną.

Amfetaminy działają także pobudzająco na układ w⁷spółczulny, powodując w⁷zrost ciśnienia krwi (niebezpieczeństwa przełomu nadciśnieniow⁷ego), przyspieszenie czynności serca, w⁷zrost temperatury ciała, może wystąpić udar cieplny.

Mechanizm działania amfetaminy to hamowanie wychwytu zwrotnego DA, NA i 5-HT oraz hamowanie rozkładu tych neu-roprzekaźników⁷. Działanie zmniejszające łaknienie związane jest z nasileniem prze-kaźnictw⁷a serotoninergicznego i stymulacją ośrodka sytości. Amfetaminy podobnie jak halucynogeny wywołują nieodwracalne zmiany degeneracyjne w⁷ ośrodkowym układzie serotoninergiczny^rm.

Amfetamina i metamfetamina przyjmowane są drogą pokarmowy, dożylnie, palone, w⁷dvchane przez nos. Po podaniu dożylnym lub paleniu w⁷ ciągu 5-15 sekund występuje tzw. „kop”, krótkotrw⁷ały okres niezwykle intensywnej euforii, podanie doustne i donosow⁷e wywołuje euforię o słabszym nasileniu.

W czasie stosowania rozwija się tolerancja na działanie psychostymulujące i ano-rektyczne, co jest przyczyną zwiększania da-w⁷ek, a w⁷iększe daw⁷ki to silniejszy w⁷pływ na sferę psychiczną oraz układ wegetatywny i szybszy rozw⁷ój zależności.

Środki psychopobudzające często bywają nadużywane łącznie bądź naprzemiennie z innymi lekami, główmie nasennymi oraz alkoholem, poniew^Taż znoszą depresyjny w⁷pływ tych ostatnich na OUN.

U osób uzależnionych rozwija się anhedonia (utrata zdolności odczuwania przyjemności przy czynnościach i przeżyciach zwykle jej dostarczających), psychozy toksyczne, w których występują urojenia prześladowcze, napady lęku, omamy⁷ słuchowe, w⁷zrokow⁷e, dotykowe (robaki pod skórą). Zaburzenia te mogą utrzymywać się latami i są bardzo trudne do wyleczenia. Oprócz zaburzeń psychicznych, u osób uzależnionych rozwija się nadciśnienie, choroba niedokrwienna serca, często dochodzi do

i