37148 SAM56

mum poMy** «acr«n>ou w XX i XXI wieku Oflwm UmiwM. fakty, kttt, wytota*.

Przystąpienie do NATO nie było jedynie aktem politycznym potwierdzonym protokołem akcesyjnym. Konsekwencje uczestnictwa w Sojuszu dały się odczuć w całej sferze polityki zewnętrznej państw środkowoeuropejskich, tj. polityce zagranicznej i obronnej, jak również w wielu aspektach wewnętrznych.

Wejście w skład NATO i udział w działaniach Sojuszu StWOCYty PB:

dającej akcesję dekadzie ich położenie geostrategiczne było określone przez nieformalny status całego regionu Europy Środkowowschodniej jako swoistej „szarej strefy” bezpieczeństwa europejskiego. Byt to obszar leżący pomiędzy Europą Zachodnią, z Unią Europejską i NATO jako organizacjami stanowiącymi szkielet dla tej integracji, a obszarem dawnego Związku Radzieckiego, gdzie ścierały się inicjowane przez Rosję i Białoruś próby działań integracyjnych z Ukrainą balansującą pomiędzy Rosją a Zachodem. Obszar ten charakteryzował się znaczną dc-stosunków międzynarodowych i wewnętrznych, dużą liczbą

konfliktów o podłożu etnicznym, religijnym i gospodarczym oraz małą przewidywalnością wydarzeń. Niektóre z miejsc potencjalnych napięć 2 początku lat dziewięćdziesiątych (Białoruś, Obwód Kaliningradzki, Mołdawia) znajdowały się u granic państw środkowoeuropejskich kandydujących do Paktu Północnoatlantyckiego.

Sytuacja taka nie sprzyjała utrwalaniu się poczucia bezpieczeństwa i stabilizacji. Atmosferę niepewności wzmacniał brak oparcia w efektywnych strukturach bezpieczeństwa oraz realna ocena własnego potencjału w przypadku zaistnienia konfliktu. Obawy mieszkańców i elit politycznych regionu potęgowały, spotykające się często z pozytywnym odlewem, wysiłki dyplomacji rosyjskiej, zmierzające do utrwalenia statusu Europy Środkowo-Wschodniej jako swego rodzaju bufora potnę- I dzy Rosją a NATO.

Wejście państw środkowoeuropejskich w skład Sojuszu Północno-1 atlantyckiego w zasadniczy sposób zmieniło tę sytuację.

W wyłom

rn 204

jWninacie systemu demokratycznego i rynkowego Efigfi dotyczyła. Oznaczało to Uwalę zakotwiczenie świata zachodniego.

O^nmie ważna była też zmiana postrzegania Polski oraz Czech Węgier na zewnątrz, związana z ich przystąpieniem Óo Sojuszu. W po-^chnym przeświadczeniu państwa członkowskie NATO stanowili srogo rodzaju .jądro" świata zachodniego i widziane były jako kra-j. stabilne, wiarygodne i z perspektywami rozwoju. Przynależność do

PUHtmMltMce do NATO

_] Rozszerzanie NATO

205