zainteresowanych: rządu, sektora ochrony zdrowia, instytucji społecznych i gospodar* / y- !> różnego rodzaju organizacji i stowarzyszeń współdziałających na zasadach dobrowolno-.. • władz i samorządów' terytorialnych, przemysłu i środków przekazu. Muszą w tym działaniu uczestniczyć także ludzie ze wszystkich sfer życia - jako jednostki, rodziny i lokalne ;,m h}.. społeczne. Natomiast organizacje zawodowe i społeczne winny wziąć na siebie odj><»wi< dzielność w imię interesu nadrzędnego, jakim jest zdrowie.
Działalność w zakresie promocji zdrowia ©rmaeza:
Tworzenie zdrowotnej polityki społecznej. Promocja zdrowia wykracza poza obręb > ą »■< ki zdrowotnej. Wymaga ona włączenia problematyki zdrowotnej do porządku dziennego | >i polityków wszystkich dziedzin życia społecznego, na wszystkich szczeblach. Uświadamia im jakie konsekwencje będą mieć dla zdrowia publicznego podejmowane przez nich decy/j.. m które powinni przyjąć na siebie pełną odpowiedzialność. Polityka promocji zdrowia łączy i • • • norodne, choć uzupełniające się wzajemnie, sposoby rozwiązywania spraw zdrowia ..<1 im cjatyw ustawodawczych, polityki budżetowej, nakładania podatków - aż do reorganizm ji • tychczasowych struktur. Jedynie skoordynowane działania pozwalają kształtować pt.lnyl-zdrowotną, dochody i świadczenia socjalne tak, aby nastąpiło zniesienie istniejących dyspn .(.• •! cji. Wspólnie podejmowane działania przyczyniają się do zapewnienia zdrowszych produkt-• i usług, do udostępnienia korzystniejszych, ze zdrowotnego punktu widzenia, świadczeni .p.-łecznych, a ta leże clo kształtowania zdrowszych warunków ekologicznych, w których ży< i. • i -cizie łatwiejsze i przyjemniejsze, Chcąc prowadzić skuteczną politykę promocji zdrowi.t, iuf. źy również dokładnie określić przeszkody i opory wobec polityki społecznej, uwzględni,i|,..., aspekty zdrowotne w innych dziedzinach życia, poza samym sektorem ochrony zdrowi,, i u-wolno szczędzić wysiłków na znalezienie i wprowadzenie środków zaradczych dla hm u w,- <. tych barier i trudności. Należ)' przy tym dążyć do tego, aby wybór rozwiązań korzystny.!.. i|, zdrowia był dla twórców polityki łatwiejszy.
Tworzenie środowisk wspierających zdrowie. Nasze społeczeństwa cechuje zIo/m,... i ścisła współzależność. W takich warunkach nie da się oddzielić zdrowia od innych celów (.. łecznych. Nierozerwalne więzi łączące człowieka z jego środowiskiem życiowym, znur , do poszukiwania rozwiązań problemów zdrowotnych w kontekście społeczno-ekologu Dlatego naczelną zasadą ~ zarówno w skali ogólnoświatowej, jak i regionalnej, krajów-1 lokalnej - winno się stać wzajemne wspieranie się i wzajemna troska o siebie, o spoić-w której żyjemy i o nasze, środowisko przyrodnicze. Każdy z nas jest w jakimś stopniu - y. wiedziainy za zachowanie zasobów naturalnych w świecie; nałoży 7. naciskiem podki c.l-, wszechny charakter tej odpowiedzialności. Zmiany dolomijącc .się w stylu i w w.u uuk.i. i. ■ da. pracy i odpoczynku, wywierają mn< /.ą. y wpływ tu 'diowio IV,ho i wyp«« .'yii.i> n... pi vyrwi>?nć się do ugruntowania /di-.wi.i < tln.iiiy ;.i /.o dam- spoin /rir.iwn »n... „
zowania pracy winien być pomocny w tworzeniu zdrowego społeczeństwa. Promocja >tU. wia służy kształtowaniu bezpiecznych, stymulujących zdrowie warunków życia i pra-z których człowiek może czerpać przyjemność i satysfakcję. Niezwykle istotne znaczeni- ' i. systematyczne badanie skutków zdrowotnych, jakie pociągają za sobą szybko dokonując;-zmiany w środowisku przyrodniczym i wytwarzanym w otoczeniu, zwłaszcza w sferze u. ci nologii pracy, wytwarzaniu energii oraz w wyniku urbanizacji. Nie należy szczędzić wysiłku*-aby przeobrażenia te przynosił); pozytywne skutki dla zdrowia społeczeństwa. Wszelkie sir. tegie promocji zdrowia muszą być kojarzone z dążeniem do ochrony środowiska przyrodę czego i społecznego oraz z konserwacją będących w dyspozycji zasobów naturalnych.
I
%
Wzmacnianie działań społecznych na rzece zdrowia. Promocja zdrowia oddziałuje pc I przez konkretne i efektywne działania społeczeństwa na rzecz ustalania priorytetów, twoi w | nia strategii planowania, podejmowania decyzji i wdrażania ich w celu uzyskiwania popraw I zdrowia. Rozwój społeczeństwa wymaga wykorzystywania istniejących zasobów przyrodni | czych i ludzkich w celu wzmocnienia samopomocy i poparcia społecznego, a także rozwinie I cia elastycznych systemów zwiększających udział społeczeństwa w ukierunkowaniu podejmo I wania działań na rzecz zdrowia. Wymaga to pełnego i ciągłego dostępu do informacji, możli | wości edukacji zdrowotnej, a także --środków finansowych.
Rozwijanie umiejętności osobniczych. Promocja zdrowia wspomaga indywidualny ro-
I
!' Reorientację opieki zdrowotnej. Odpowiedzialność; za promowanie zdrowia spoczywa, na jęci I nostkach, grupach społecznych, profesjonalistach opieki zdrowotnej, zakładach opieki zdrowot-nej i rządach. Muszą one działać wspólnie w celu doprowadzenia do uczestnictwa systemu opie-| ki zdrowotnej w działaniach na rzecz zdrowia. W roli jaką opieka zdrowotna ma do spełnieniu-, * musi bowiem nastąpić przesunięcie punktu ciężkości na promocję zdrowia, co oznacza wyjście •1 daleko poza cJoiych<'/.;r»ow;j odpowiedzialność za dostarczanie świadczeń leczniczych. Zacho <|yi zatem konie- vn< .•«i.n .my" i. i/wei /cni.i /.skiesn d/i.n.iii u i i di - >yve(nep Km..
iwój człowieka i jego umiejętności współżycia społecznego poprzez udostępnianie jnfomwjt edukację zdrowotną oraz doskonalenie praktycznych umiejętności życiowych służących zdr< > wiu. Uzyskujemy w ten sposób szersze możliwości pozytywnego oddziaływania na nasv , zdrowie i warunki środowiskowe, dokonując na co dzień prowadzących do zdrowia wybt j; rów. Doniosłe znaczenie ma kształtowanie u wszystkich zdolności uczenia się przez całe iy cie tak, aby każdy był w stanie sprostać problemom poszczególnych etapów życiowych, zwfo-j szcza w przypadku pojawienia się przewlekłych chorób i urazów. Powinna człowieka, przygo I tować do tego szkoła, dom rodzinny, zakład pracy i siedlisko lokalne. Rodzi to potrzebę roz-i | wijania odpowiedniej działalności poprzez i w samych instytucjach edukacyjnych, zawoch-jtwych, handlowych i ochotniczych, i