40142 skanuj0411 (2)

b) konstrukcja zapadki [12]

jarzma wahadłowego strugarki, zatem jeden obrót koła przypada na każdy podwójny skok suwaka strugarki. Z kołem tym zazębione jest koło 5; obrót koła 5 powoduje ruch obrotowy tarczy 6, stanowiącej korbę o regulowanej długości ramienia. Korba 6 powoduje ruch wahadłowy dźwigni zapadki za pośrednictwem korbowodu 7, a zapadka napędza koło zapadkowe, wywołując (skokowo) posuw poprzeczny stołu strugarki. Regulacja wielkości tego posuwu następuje przez zmianę promienia korby. Przy zmianie położenia stołu strugarki w kierunku pionowym drążek 8 przemieszcza (ruchem wahadłowym) obudowę kół 4 i 5, co zapewnia prawidłową pracę mechanizmu przy różnych położeniach stołu. Konstrukcję samego mechanizmu zapadkowego przedstawia rys. 16.86. W innych rozwiązaniach zapadka może być napędzana za pomocą mechanizmów dźwigniowych (np. w strugarkach wzdłużnych), krzywek (np. w dłutownicach) itd.

Krzyż maltański. Mechanizm nazywany krzyżem maltańskim służy przeważnie jako przekładnia przenosząca ruch obrotowy w sposób przerywany (skokowo). Krzyż maltański (rys. 16.9) składa się z tarczy z promieniowymi rowkami (krzyża), korby, w której na promieniu R jest umieszczony czop wchodzący w rowki krzyża, oraz z tarczy o promieniu r, zamocowanej w osi obrotu korby. W zależności od liczby rowków z, na każdy obrót korby

przypada — obrotu krzyża. W chwili wejścia

z

i wyjścia czopa korby z rowka krzyża oś rowka powinna być styczna do koła o promieniu R, zakreślonego przez czop.

411