, , »yBnciwn # w^oru n» monKiu obrotowy
, , »yBnciwn # w^oru n» monKiu obrotowy
w.n
mÅ› w r
U AfWNC ■urncnm <*hr\Moblicza się r zależności f
tgdT\ f* _ moc « W . m — w rad s. to moment W jest wyrażony w N my
(9.2)
^tnc M — w N ■m. m — w obr min.
H i lila rrnitrłi osi i wałów z reguły pomija się ciężar wału (osi) i osadzonych na sam’ CKŚci.
7»mann sały zewnętrzne, jak i reakcje w łożyskach obciążają wały (osie) w różny sptwób. zależnie od kształtu piasty koła i rodzaju łożyska. Przykład) ■i —ai i mil punktu zaczepienia reakcji oraz wyznaczanie punktów zaczepie-na ołnyzenia. przenoszonego na wal przez części na nim osadzone, podano na rys 3fcS-
Rys. 9.5. Wyznaczanie naj w czopach wałów w przypn a) łożyska tocznego, b) tor ślizgowego, c. </) kół patowyd
Prn wstępnych obliczeniach wału wymiary czopów i osadzonych na demcułów nie są znane. Przyjmuje się wówczas, że obciążenie czopów st «R| sity skuptone. zaczepione w środku długości piasty koła lub w śr długości łożyska.
Jak wynika z treści rozdziału 9.1. osie oblicza się na zginanie, a wały — na skręcanie z równoczesnym zginaniem lub (w nielicznych przypadkach) — tylko nu skręcanie
Obliczanie wytrzymałości osi i wałów polega na:
• wyznaczeniu metodami statyki wszystkich sił czynnych (obciążeń) i biernych (reakcji podpór lub utwierdzeń) działających na oś lub wal:
$ obliczeniu wartości momentów zginających (dla osi i wałów) oraz skręcających i zastępczych (dla wałów) co najmniej dla punktów przyłożenia sił zewnętrznych i dla punktów podparcia (łożysk);
• obliczeniu średnic wału w podstawowych przekrojach i ustaleniu kształtu wału (osi);
t wykonaniu (w razie potrzeby) obliczeń sprawdzających (np. z u-względnieniem osłabienia walu lub osi karbami) i uzupełniających, polegających na obliczeniu sztywności wału itp.
Obliczanie osi dwupodporowych na zginanie. Oś oblicza się jako belkę podpartą na dwóch podporach (łożyskach) i obciążoną siłami skupionymi. Reakcje w podporach wyznacza się na podstawie warunków równowagi. W przypadku osi obciążonej tylko jedną silą poprzeczną F (rys. 9.6a, b) reakcje oblicza się z zależności
Rys. 9.6. Obliczanie osi na zginanie: a) schemat osi. b) schemat obciążenia, c) wykres momentów zginających. J) oś gładka, i) teoretyczny kształt osi o równej wytrzymałości, f) rzeczywisty kształt osi schodkowej (wg d, na rys. r)
Maksymalny moment zginajÄ…cy wynosi
(9.4)
Na podstawie warunku wytrzymałościowego na zginanie oblicza się mini-raąjaą średnicę osi