51140 skanuj0073

138 8. Modele pomlaiu potęgi peMtw

dziewięciu parametrów. Do oceny dynnnuki zmian statusu geopolitycznego tło-suje się sumaryczny wskaźnik mocy Rosji w dwóch znaczeniach:

H sumaryczny wskaźnik mocy Rosji przed wydarzeniem historycznym;

R, sumaryczny wskaźnik mocy Rosji po wydarzeniu historycznym.

Do oceny stanu otoczenia geopolitycznego Rosji stosuje się wskaźniki:

S - status kraju /;

K - konfliktów ość stosunków państwa i oraz Rosji.

Konfliktowo^ [K) również ocenia się w punktach; przyjęto następującą charakterystykę dla odpowiednich stanów' relacji Rosji i otoczenia:

•    sojusznicy (+4).

•    partnerzy (+2),

•    neutralni (0),

•    konkurenci ( 2j,

•    przeciwnicy (-4).

Wskaźniki S_t i K pozwalają ocenie środowisku geopolityczne Rosji poprze*

współzależność „sojusznicy-przeciwnicy”. Mamy tu dwie formuły:

, S, *A', łączne znaczenie relacji „sojusznicy/przeciwnicy" przed określonym wydarzeniem historycznym;

i’, łączne znaczenie relacji „sojusznicy/przeciwnicy" po okrofg lunym wydarzeniu historycznym.

Ponieważ relacja „sojusznicy/pizeciwmcy^. z jednej stiuuy. wywiera istotni wpływ na geopolityczny status państwa, a z drugiej, jest pochodną tego statusu, drogą empiryczną sporządzono formułę obliczania globalnego potencjału geopolitycznego Rosji (RJ:

ti - R

A Ł, *,•100

W kumulowaniu znaczenia globalnego potencjału geopolliycziicgw priorytetowo traktuje się sumary czny w skaźnik mocy Rosji jako bardziej stabilny.

Tablica 5.11. Niektóra wskaźniki potęgi Rosji w latacn 1991-2000

Lata	Integralny wtkainlk mocy				I Całkowity potencjał
	pr/rd </£,)				geopolityczny
I 1991	6A			4.7	3.4
1993	4,7			4.6	4.6
1994 iyy«=	4.6			4,4	4,4
I 1998	4,4			4J	4J
2000	4.3			5.1	i —Ł!_1

Żrtdfc: D. N i «■. Rtmtęo .0/ cyt,*. ^w

l)n dal /iiwarlycłi v\ tablicy 5. II odnoszą się następujące wydarzenia: 1991 rozpad ZSRR; 1993 kryzys, przyjęcie Konstytucji; 1994— 1996 - pierwsi* wojna czeczeńska; 1998 utrata możliwości spłaiy długów”; 2000 druga woj im czeczeńska.

/.godnie z powyższą oceną potencjału geopolitycznego, do 2000 roku Rosj i rnujdowała się między mocarstwem regionalnym n wielkim mocarstwem, osiągając poniżej 5 punktów. Od 2000 roku liczba punktów sytuuje ją jako wielkie mocarstwo na poziomie poniżej średniego.

5.0. Podejście inansKie

Prezentację podejścia irańskiego opici mu na artykule czterech autorów ta-cltwaląjącyck swój model jako „o wiele lepszy od poprzednich"³*. W krótkim wprowadzeniu omawiają oni modele oparte nu jednej zmiennej i modele opoli na wielu zmiennych (w obu wypadkach są to niemal wyłącznie Amcry Kai u. i Omawiając tę drugą grupę modeli, zauważają, że są one dwojakiego r»d/ą|ii Pierwsze usiłują łączyć przyjęte zmienne w formulę matematyczną prowadzącą do pomiaru (np. W. Fucks), drugie dzielą badane kraje na grupy w zależno:,* i od wyników w zakresie wybranych zmiennych bez podawania formuły mulenia tycznej (np. A. Tellis z zespołem).

Jedne i drugie modele implikują liczne trudności i zawierają wiele błędów Największe zastrzeżenia można sprowadzić do tego, że:

•    modele zawierają ograniczoną liczbę zmiennych,

•    brakuje stabilności w modelu opartym na zróżnicowanych zmiennych uwypuklających pewien aspekt potęgi;

•    brakuje odpowiedniości użytych zmiennych względem zmiennych strategicznych uznanych w bieżącym czasie;

•    występuje efekt opinii i osobistego punktu w idzema ze strony twórców modeli (ekonomiści kładą nacisk na zmienne ekonomiczne, stratedzy wojskowi na zmienne wojskowe, geografowie na zmienne odnoszące się do zasobów naturalnych);

używa się pewnych zmiennych jakusciowycb bez podania sposobu tt stosowania ich w sposób ilościowy;

uwypukla się pozytywny w ply w użytych zmiennych na wielkość potęgi. a nie zwraca się uwagi na zmienne mające w pływ negatywny;

' brakuje globalnych danych adekwatnych do zmiennych i państw³*.

upierając się na wnioskach wynikających z analizy poprzednich modeli, aule* zy zapowiadają opracowanie nowego modelu, pozbawionego tamtych wad

’’ Tak pnUlwuujiciii .jk-Mi ,    Ou ai^caŁicgti j jletauiT.

“ Zob M R llifcnu, S. Ił Ziijjhini. Z. Ahnudipor. A. R. EAckhari. PresemaOtM ś «» motkt to mtutunr nohoealponrr uf rhc (tmnMa, Journal of Applied Sciences" 2008.1. S.M 2 (2008 Aiion Netwwfc flbr IklMilk InformMion), i 2)0-240 2)1'2)2