52591 JAN PAWEŁ II KOŚCIÓŁ JANA PAWŁA II 07

I

KOŚCIÓŁ JANA PAWŁA II (3)

KURIA RZYMSKA

GRZEGORZ GAŁAZKA

roku pierwszą po wiekach całościową reformę kurialną, która zmniejszała liczbę urzędów watykańskich do 19.

Kolejnymi reformatorami Kurii byli Paweł VI, który w 1967 roku ustalił liczbę kongregacji na dziewięć, a trybunałów na trzy, powołał kilka innych urzędów, a także potwierdził istnienie Sekretariatu Stanu, oraz Jan Paweł U, który w roku 1989 utrzymał Sekretariat Stanu i dziewięć kongregacji (niektórym zmienił nieco nazwy) oraz wprowadził istotne zmiany w innych urzędach, tak że obecnie w ramach Kurii Rzymskiej działa 11 papieskich rad, trzy trybunały, trzy urzędy i dwie inne dykasterie.

Na czele większości tych instytucji stoją kardynałowie z tytułami odpowiednio prefektów i przewodniczących.

SEKRETARIAT STANU

Sekretariat to urząd Kurii Rzymskiej, będący najbliżej Papieża i wspierający go w sprawowaniu przezeń funkcji pasterskiej w całym Kościele oraz w kontaktach z poszczególnymi państwami i instytucjami międzynarodowymi.

Pierwszym dostojnikiem kościelnym, obdarzonym istniejącym do dziś tytułem kardynała sekretarza stanu, został w roku 1644 kardynał Giovanni Giro-lamo Panciroli.

Pius X - jeden z wielkich reformatorów Kurii Rzymskiej - podzielił w 1908 roku Sekretariat Stanu na trzy sekcje: spraw nadzwyczajnych, zwyczajnych i przygotowywania dokumentów (breve) apostolskich na zlecenie różnych kongregacji.

Odpowiednikiem rządu w Watykanie jest kuria, składająca się przede wszystkim z Sekretariatu Stanu oraz dziewięciu kongregacji - czyli jakby papieskich ministerstw. Pomagają one Papieżowi w sprawowaniu misji pasterskiej w Kościele powszechnym

I

Kardynał

I Pełnię władzy w Kościele ma Papież wraz z Kolegium    Angelo Sodano

I Biskupów, a wspomniane urzędy mogą go jedynie    Sekretarz Stanu

I wspierać i pomagać mu, ale w żadnym wypadku nie I wyręczają go w rządzeniu, ani tym bardziej nie mo-■ gą podejmować za niego decyzji.

Również takie organy kolegialne, jak Sobór i Sy-[ nody Biskupów nie mogą autonomicznie podejmo-I wać decyzji, o ile nie działają w jedności z Papieżem.

HISTORIA KURII PAPIESKIEJ

I Kuria w dzisiejszym znaczeniu powstała stosunko-I wo późno, bo dopiero w drugiej połowie XVT wieku.

I Przedtem, mniej więcej od III wieku, pracowali w oto-I czeniu papieskim notariusze, których zadaniem by-I ło przede wszystkim spisywanie akt męczenników I i sporządzanie niektórych dokumentów papieskich.

W następnym stuleciu zaczęła się wykształcać I Kancelaria Apostolska, głównie w celu prowadzenia I bieżącej korespondencji papieskiej.

W odpowiedzi na rosnące potrzeby papieże I zaczęli powoływać instytucje dla zajęcia się konkret-I nymi sprawami. Na przykład Paweł III (1534-49)

I w 1542 roku utworzył Święte Oficjum, mające bronić I wiary i obyczajów.

Sykstus V (1585-90) powołał w 1588 roku do życia I Kurię Rzymską, składającą się z 15 kongregacji,

I które z mniejszymi lub większymi zmianami prze-I trwały do czasów św. Piusa X (1903-191|}t4\-

W następnych stuleciach, wraz ze wzrostem I zadań Kościoła, kolejni biskupi Rzymu powoływali I dalsze urzędy, na ogół przy tym nie znosząc dotych-I czasowych, tak że ich liczba w szczytowym okresie,

I na początku naszego wieku, doszła do 34. Wtedy to I wspomniany papież św. Pius X przeprowadził kons-I tytucją apostolską „Sapienti consilio” z 29 VI1908

KSIĘGA XIV, STRONA i