52931 Obraz7 (42)

ZARZĄDZANIE ŚRODOWISKIEM W PRZEDSIĘBIORSTWIE

elementów. Urządzenie to, umieszczone w górnej części okien biurowych, pozwala zmieniać kierunek padającego światła, niezależnie od kąta padania i od stopnia jego rozproszenia (słońce w zenicie). Rezultatem jest skierowanie światła nawet na odległe od jego źródła zacienione miejsca, dzięki odbiciu go od sufitu. Przy silnym nasłonecznieniu elektronicznie sterowane żaluzje przysłaniają elementy sterujące. Inne urządzenie reguluje dopływ światła elektrycznego przy silnym zachmurzeniu, umożliwiając w ten sposób równomierne oświetlenie pomieszczeń. Pierwsze urządzenie doświadczalne tego typu uruchomiono w Kolonii w 1994r. Zaoszczędzono dzięki temu 80% energii, w porównaniu z metodami konwencjonalnymi.

Zmiana technologii procesu produkcyjnego w stalowniach

Ze złomu stalowego można wyprodukować stal, zmniejszając o połowę przypadającą na tonę stali emisję dwutlenku węgła, powstającego przy produkcji energii elektrycznej, w porównaniu z czteroetapowym tradycyjnym cyklem produkcji stali. Dzięki przestawieniu na stalownie elektryczne, w których złom stalowy przetapia się bezpośrednio na płynną surówkę, można przyczynić się w znacznym stopniu do ochrony środowiska i jego zasobów naturalnych. Na całym świecie przerabia się dziennie 1,2 min ton złomu stalowego, co odpowiada mniej więcej wyprodukowaniu 50 karoserii samochodowych w ciągu jednej sekundy. Dzięki zastosowaniu złomu do produkcji 750 tysięcy ton stali w skali rocznej można będzie zaoszczędzić 1,2 miliona ton rudy żelaza i 400 tysięcy ton węgla koksowniczego. Centralnym urządzeniem stalowni nowego typu jest ogrzewany elektrycznie piec łukowy. Powstający pomiędzy dwoma elektrodami łuk świetlny jest źródłem tak wysokiej temperatury, że zimny złom włożony do pieca zostaje natychmiast rozgrzany i roztopiony. Z piecem łukowym połączone jest urządzenie oczyszczające spaliny, w którym spala się lub też termicznie dezaktywuje wszelkie szkodliwe substancje. Metale ciężkie są wytrącane za pomocą dużych filtrów tkaninowych. Dzięki zamkniętym obiegom chłodniczym zmniejszać się będzie zapotrzebowanie na czystą wodę z 91 na 1,5 metrów sześciennych na godzinę. Osiągnie się również pięćdziesięcioprocentową oszczędność pozostałych surowców. Poza tym będzie można poddać procesowi recyklizacji żużel i uwalniający się pył.

Ogniwa paliwowe

Ogniwa paliwowe są w stanie zamienić bezpośrednio energię chemiczną (to znaczy energię pochodzącą z reakcji tlenu z wodorem lub metanolem, zawartym w ropie, gazie ziemnym i węglu) w elektryczną. Zasada działania ogniw paliwowych przypomina w pewnym stopniu odwrotnie zachodzący proces elektrolizy chemicznej. Stopień sprawności elektrycznej, możliwy do osiągnięcia w takich ogniwach, oscyluje w zależności od ich typu wokół 80 procent. W przypadku dodatkowego zużycia ciepła odpadowego, którego temperatury mogą sięgać w wypadku efektywnych ogniw paliwowych od 500 do 1100 stopni Celsjusza, stopień sprawności może osiągnąć wartość powyżej 90 procent. Obecnie trwają badania nad zaprojektowaniem dużych bloków ogniw paliwowych dla poli/cb elektrowni, jak również mniejszych, do zastosowania w silnikach samochodu wych, napędzanych elektrycznie. Planuje się, aby napędzane one były wodo rem, którego produktem spalania jest czysta woda. Jest to rozwiązanie w du żym stopniu sprzyjające środowisku. Prognozy badawcze przewiduj;) na prze lom tysiąclecia powstanie rynku ogniw paliwowych o mocy od U)() do K00 megawatów rocznie, zaś po roku 2010 planuje się następny wzrost od 400 do 1400 megawatów w skali rocznej.

Zmiana technologii chłodzenia procesów obróbczych

Powszechność stosowania różnego typu płynów w procesach obróbki powo duje, że daje się zauważyć problem wynikający z użycia płynów technologicznych, w szczególności chłodziw. W związku z ich głównym zadaniem chłodzenia i sina rowania obrabianego obszaru oraz zabierania wiórów itp. te środki przyczyniaj;! m<; istotnie do wysokiej wydajności dzisiejszych procesów produkcyjnych. Opiói wypełniania zadań poprzednio wymienionych pożądane własności łych środków obejmują dalsze wymagania zależące od zastosowań, takie jak np. własności anty korozyjne, stabilność własności przez długi czas albo właściwości zwilżające |o 11 Do tego są dodawane takie końcowe dodatki jak np. emulgatory. Oprócz wszysi kich zalet technicznych oferowanych przez chłodziwa, potencjalne zagrożenia związane z ich użyciem są zauważalne (rys. 4.10).

W obszarze bezpośredniego występowania płynów chłodzących możliwi jest, że grupa ludzi przebywająca tam może w pewnych wypadkach cieipiek na nowotwory złośliwe, na przykład skóry lub dróg oddechowych, na skutek wdy chania lub opryskiwania, których powodem są zarówno same chłodziwa, jak i zgromadzone produkty obróbki [64]. Co więcej, chłodziwa przedstawiają sobą pośrednie zagrożenie dla gleby, wody i powietrza zarówno na skutek wycieków lub strat spowodowanych wyciekami podczas produkcji, transportu i używania, lub jako rezultat dostarczania wysokotoksycznych zanieczyszczeń podczas pro cesów utylizacji, np. spalania [64].

Działania które mogą zostać zrealizowane w krótkim czasie przy niewielka h kosztach i w różnorodnych zastosowaniach obejmujących scentralizowane /a a lanie i, w szczególności w masowej produkcji, uszczelnienie maszyn. Poprze/ odizolowanie obszaru zagrożeń od środowiska, w sposób istotny redukujemy bezpośrednie zagrożenie, lecz nie eliminujemy zagrożenia pośredniego. Od po wiednie urządzenia są dostępne na rynku. Ich zastosowanie jest zdeterminowali' specyficznymi zadaniami obróbkowymi, rodzajem materiałów obrabianych i posiadanymi urządzeniami produkcyjnymi.

Dalszą możliwą drogą zmniejszania zagrożenia jest modyfikacja aktualnego chłodziwa. Może to być zrobione z jednej strony poprzez zastąpienie problemat y / nych składników, takich jak związki chloru albo środków trujących [64], albo z dm giej strony przez wytwarzanie ich bez pewnych cech w ich profilu własności. Ponie waż pierwsza możliwość zawiera, do pewnego stopnia ukryte, ryzyko wymiany

101