•da* pkaJi rmą> aabrtą m.m. od wwrwnków współpracy > osadzonymi J wfc mcbb Dlt |www>ii swobodnych mała chropowatość a* jn • «Mdw spawa***. jednak cnfsto równieł te powierzchnie wykonuje się dane jłkttir. jjyj nhfw jo wytrzymałość zmęcaeiwową wału przy ofc. oąaraMth kraswych
hijili^- bMto watów (czopów. otłsadzcń) należy pamiętać, it męt skbSc damór jawowwwyth w konstrukcjach nusiyn stanowią części aor-■dHMt i arówows kwudiy i wymiary wału są dobierane do wynturm ąd«k«M>w |
vrdrr tafcie zwtacwć uwagę na 10. że w niektórych przypadkach względy fccactMkcnae będą decydować o zastosowaniu większych średnic walu. niż » wyafta * obioeń wyłrrytnateSckłwych.
•alj wjtMbfcmc (rys. 9.2rf i 9.13) służą do zmiany ruchu postępowo-■ematyi ca rwdk obrotowy i odwrotnie; stanowią one podstawowy ek-«M Mia dokowych (ap spalinowych), pomp i sprężarek, niektórych rodzajów pras i k
V wale wykortocwy wyróżnia się (rys 9.13o): czopy główne / — ułan-*mmm w bMw maszyny, czopy korbowe 2 — na których są zaczepione kartów ody. oraz ramiona korb i, łączące czopy główne z korbowymi Watem wykorbionym używa się wał. w którym korby są osadzone
Wm
Rys. 9.13. Wały wykorbione i kortore a) wal (izykorbowy, />) korba nauywM > -- “*fł fV>»K. — sum t«ww l — s—w. r — w t«w»> ta. ą .
fladry łożyskami Wały. w których korba jest osadzona poza łożyskami, uam §ię wałami korbowymi (rys 9.13b); w btidowie silników spalino-*ych nuwa ta jest nadawana zazwyczaj walom wykorbionym.
Wały wykorbione wykonuje się jako jednolite (kute lub odlewane) ora/ jiko składane. Konstrukcja walu wykorbionego zależy od jego wymiarów Mf. od rodzaju łożyskowania (np. przy łożyskach tocznych wał musi być Władany ze względów’ montażowych). Liczba czopów korbowych (2, 3. 4 itd.) zależy od przeznaczenia walu.
konstrukcja wałów wykorbionych i elementów współpracujących (np. tortwwodów) jest omawiana w przedmiocie „maszynoznawstwo" lub a przedmiotach specjalistycznych.
Waty giętkie. Budowę walu giętkiego przedstawiono na rys. 9.l4a. Jest ta wal wykonany z kilku warstw cienkiego drutu, nawiniętych kolejno prawo-i kwoskrętnie, umieszczony w osłonie z taimy stalowej profilowanej, kierunek nawinięcia warstwy zewnętrznej jest przeciwny do kierunku ruchu obrotowego, co powoduje ściskanie warstw wewnętrznych walu w czasie pney. Osłona jest uszczelniona sznurem bawełnianym i stanowi zabezpieczenie przed wyciekaniem smaru, zanieczyszczeniem wału oraz zwiększa bezpieczeństwo obsługi. Sposób łączenia wahi giętkiego z walem napędzającym podano na rys. 9.I4Ó.
Wały giętkie służą do przenoszenia napędu w urządzeniach, w których element napędzany zmienia często swoje położenie (np. w szlifierkach ręcznych), do napędu prędkościomierzy itp. Dobór wałów giętkich przeprowadza się wg katalogów wytwórców.
Rji 9.14. Wal giętki: o) budowa walu. I) pouczenie walu Bąębajnago z wata giętkim
i Otton*.