2 Fe’1 + H2S — 2 Fe2’ + S" + 2 FT
Fe3' + e 7i Fe2' 2
ll2S 2 S° +2 H' + 2 e 1
Redukcja jonów Fe3' przez H2S w kwaśnych roztworach, jest jedną z przyczyn, dla których obecność jonów Fe3* i Fe2+ należy sprawdzić przed rozpoczęciem analizy systematycznej.
W przeciwnym kierunku działa tlen atmosferyczny rozpuszczony w analizowanych roztworach. Jony Fe2' i Sn2' utleniane są dość szybko do Fe3* i Sn(IV), szczególnie w roztworach zasadowych, np:
2 [SnCl4]2‘+ 4 HO-+ 02 + 2 H20 — 2 SnfOHh + 8 Cl~
biały
[SnCI4]2' + 4 HO“ ^ Sn(Om. + 4Cl~ + 2e 2 02 + 2 H20 + 4 e ^ 4 HO" 1
Kończąc omówienie siarczków 2 grupy kationów, przypomnę często powtarzające się pytanie: jak, możliwie prostą metodą rozdzielić np: As?Si i BjzSj?
Na wstępie zauważmy, że:
1) roztwory HC1 nie rozpuszczają tych siarczków;
2) roztwory HNOj na gorąco roztwarzają oba siarczki (w roztworach pojawiają się jony Bi3' i cząsteczki I IjAsO.,).
Wniosek - użycie tych kwasów nie daje rozdzielenia tej pary siarczków. Natomiast jeżeli podziałamy nadmiarem roztworu NaOH lub KOH, (NH4)2CC>3 lub (NH4)2S, to w każdym przypadku AsjS? rozpuści się bez trudu, a BbSi jako siarczek zasadowy, nie będzie reagował - rozdzielenie zostanie dokonane „rozsądnie”.
Jeżeli zamiast roztworu NaOH użyjemy roztwór (NaOH + H202) lub zamiast (NFL^S użyjemy (NH4)2S2, to As>Si rozpuścimy, ale dodatek utleniacza jest „nadmiarem szczęścia” - jest niekonieczny, a kosztowny. Ujawnia się w takim postępowaniu "automatyczne” stosowanie przepisu na wykonanie analizy systematycznej. Przecież to tylko właściwości zasadowe SnS. narzucają potrzebę zastosowania I I >Oi.
ĄS2S3 ma charakter kwasowy czyli rozpuszcza się w wymienionych roztworach alkalicznych i utleniacz nie jest tu potrzebny.
Ważnymi reagentami różnicującymi kationy 2 grupy są: KOH (NaOH) i NHjłljO. Słaba rozpuszczalność antyinonianu(V) sodowego NalSb(OH),,]. jest przyczyną stosowania KOH (zamiast NaOH) przy rozdzielaniu podgrupy A od B. Jeżeli stwierdziliśmy nieobecność jonów zawierających Sb(IIl) i Sb(V) w analizowanym roztworze, to użycie NaOH jest uzasadnione.
Reakcje ainfoterycznego jonu Pb2 z silną zasadą i z NH.taq omówiliśmy już w I grupie kationów.
Reakcje innych kationów grupy 2A z silnymi zasadami możemy zapisać następująco:
I lg2" + 2HO' ^ Ug(OH)2 -> HgO + H->0
nietrwały fcółty
Bi3* + 3HO" X* MOH),
biały
Samorzutna dehydratacja CutOHb zachodzi powoli (czernienie niebieskiego osadu). Ogrzewanie znacznie ją przyspiesza:
T
Cu21+ 2 HO" ^ Cu(Oin, -* CuO + H,0
niebieski czarny
Z roztworów soli Cd2+ silne zasady wytrącają biały osad:
Cd2‘ + 2110 ^ CdfOHb
biały
W typowych warunkach laboratoryjnych, wymienione wodorotlenki nie wykazują amfoteryczności.
29