60219 Zdjęcie034 (15)

JL5.4.2.2. Symptomy wczesne

W fcitochondriach pod wpływem sygnału inicjującego PCD następuje zmiana przepu-błon zewnętrznycn i pr/eroies/c/eiiic cylochrnmii < do cyto/ołu ł^łi/c/ ajjjjuzs/t czas nic było wiadomo, czy ten objaw występuje również, u tośliń, W ostatnim

siftcgo objawu w izolowanych mitochondriach Komorek kor/cni ps/cniey, w siewkach Ogtitka poddanych wysokiej temperaturze indukujące } PCD, w protoplastach tytoniu i w komórkach kukurydzy hodowanych w zawiesinie t poddanych działaniu czynników erffetnic/nych wywołujących PCD.

■ Cytochrom c łącząc się z czynnikiem aktywującym proteazy tworzy kompleks bankowy zwany apopłosomeni. zapoczątkowując kaskadę kaspazową Równoległe do mej rozpoczynają się zmiany w jądrze komórkowym. Następuje kondensacja chromatyny oraz, wynikająca z aktywności nukteaz, fragmentaeja DNA na odcinki p długości około 180 pz. Polega to na przecięciu DNA w obrębie sekwencji łącznikowych i na separacji nuklcosomów. Wreszcie, dochodzi do fragmcntacji jądra,

ł ragmcntację DNA wykrywa sic po rozdzieleniu clckiioforctycznyrn powstałych oligo-a nuklcotydowych odcinków DNA w żelu agarozowym. W efekcie uzyskuje się w/ór drahin-kowy prążków (ang. DNA ladder), charakterystyczny dla jąder komórek apoptutyc/nych. . f ragnienlację DNA uwidacznia także metoda 11 ,N I i (ang. Yrrrturiul(h'Ox\'ntt{ lco1id\Utctn sfemse-mediatedd\iTP-biotin Nick \‘Jid Isibeling), polegająca na przyłączeniu do odciętego końca fragmentu DNA nuklcotydu znakowanego biotyną, który następnie może byś w rozmaiły sposób uwidoczniony: albo w reakcji barwnej, katalizowanej przez pefoksyda/ę sko-niugowaną z awidyną, albo fluorescencyjnie - po zastosowaniu fluorochromów połączonych 7. awidyną. Jeszcze inną metodą jest tzw. metoda kometkowa, w której izolowane jądra komórkowe poddaje się działaniu pola elektrycznego, by wymusić ruch cząsteczek DNA. lin bardziej zdegradowany jest DNA w komórce, tym więcej fragmentów będzrc migrować na dalsze odległości w jednym kierunku. Po wybarwicniu fluorochrnmami obserwuje się świetlisty ślad - „warkocz komety”, widoczny w polu mikroskopu fluorescencyjnego, klorcgo wielkość skorelowana jest ze stopniem degradacji DNA.

W formach PGD niezależnych od aktywności proteolitycznej np. kaspaz zachodzi eksport z przestrzeni międzybłonowej mitochondriów takich białek proapoptotycz-nych. jak AIF (ang. apoptosis inducing facior) - u A. thaliana, Lycopersicon esculentum i Cucumiś satii‘iis jest to białko o charakterze reduktazy askorbinianowej czy też EndoG (mitochondriaina endonuldeaza G), kierowanych następnie do jądra komórkowego, gdzie rozpoczyna się fragmentacja DNA na odpowiednio większe (AIF -50 kpz), a następnie mniejsze (EndoG - 180 pz) odcinki. Ze względu na postulowaną Obecność genu di/u wspólnego przodka archeonów, cukariontów i bakterii uważa się, Że może on być składnikiem najstarszego programu śmierci komórkowej, białko AIF może wywoływać śmierć komórkową bezpośrednio przez działanie na DNA lub -p^ędnio angażując się w wytwarzanie reaktywnych form tlenu.

:< W. autofagii, formie J*CD, w. której zasadniczą rotę odgrywa wakuola, rozpoczyna się W niej akumulacja enzymów proteolitycznych i endonukleaz.

ESI