68514 Image 80

go kosztu w górę (w dół). Przyjmijmy, że w = 10, r = 20, a wydatek (koszt) całkowity TC = 80. Przeznaczając całość środków na zakup siły roboczej można zakupić 8 jednostek czynnika pracy (punkt B), natomiast wydatkując wszystko na kapitał można nabyć 4 jednostki kapitału (punkt A).

pików, która przy danych ograniczeniach kosztowych umożliwia osiągnięcie maksymalnej produkcji. Przy danym koszcie całkowitym TC istnieje tylko jedna kombinacja nakładów czynnika pracy i kapitału maksymalizująca wielkość produkcji.

Wykres 76. Przesunięcie linii jednakowego kosztu

Optymalna kombinacja czynników znajduje się w punkcie styczności linii jednakowego kosztu z możliwie najwyżej położoną izokwantą produkcji. Jest to punkt równowagi przedsiębiorstwa, w którym osiąga ono maksymalną produkcję przy danym koszcie całkowitym.

Jeżeli wielkość środków na zakup czynników wzrośnie do 100, wówczas przy tych samych cenach czynników będzie można kupić maksymalnie 5K lub 10L. Nowa linia jednakowego kosztu jest przesunięta równolegle w górę w stosunku do linii wyjściowej. Przesunięcie odbywa się w sposób równoległy ponieważ nachylenia obydwu linii są takie same i wynoszą - 1/2.

Do identycznego wniosku dojdziemy zapisując równania kosztów odpowiadające obydwu sytuacjom:

K = 4 - ^ L , oraz

K = 5 - ±L.

W przypadku, kiedy wzrasta cena czynnika pracy (w) natomiast TC i r pozostają niezmienne linia jednakowego kosztu przesuwa się w ten sposób, że punkt B przesuwa się w lewo, a punkt A pozostaje w tym samym miejscu. Jeżeli wzrasta cena kapitału (r) przy niezmienionych TC i w, punkt A przesuwa się w dół, natomiast punkt B pozostaje w tym samym miejscu. Spadek ceny L oznacza przesunięcie się punktu B w prawo przy niezmienionej pozycji punktu A, natomiast spadek ceny K przesuwa punkt A w górę przy stałej pozycji punktu B.

OPTIMUM PRODUKCJI

Przedsiębiorca podejmując decyzje produkcyjne posiada do swojej dyspozycji informacje dotyczące technologii produkcji (izokwanty produkcji) oraz informacje o cenach (kosztach) czynników produkcji (linie jednakowgo kosztu).

Łącząc ze sobą krzywe jednakowego produktu (izokwanty) i jednakowego kosztu producent poszukuje sytuacji optymalnej, tzn. takiej kombinacji nakładu czyn-

160

Optymalna kombinacja nakładu czynników znajduje się w punkcie E, w którym nakład czynnika pracy wynosi L_e, natomiast nakład czynnika kapitału wynosi K_e. Inne punkty przecięcia się izokwanty produkcji z linią jednakowego kosztu, np. punkt A i B, są mniej efektywne z ekonomicznego punktu widzenia. Zarówno w punkcie A jak i w punkcie B producent wydatkuje wszystkie środki na zakup wybranej kombinacji czynników osiągając przy tym poziom produkcji Q„ który jest niższy od poziomu Q₂.

W punkcie E nachylenie izokwanty produkcji oraz linii jednakowego kosztu są równe. Nachylenie izokwanty jest równe:

AK

AL

= MSTS

PM_l

pm_k

natomiast nachylenie linii jednakowego kosztu wynosi - w/r. Stąd optymalna kombinacja nakładu czynników pracy i kapitału (punkt E)możliwa do osiągnięcia Przy danym koszcie całkowitym wymaga spełnienia następującej równości:

MSTS =

PM_l

pm_k

w

r

161