72798 Zasady Wykładni Prawa L Morawski6

• mm Zasady wykładni prawa ■»

możliwych problemów interpretacyjnych, na przykład kontrowersji czysto doktrynalnych (por. postanowienie SN z dnia 12 czerwca 2008 r. (III CZP 42/08, LEK nr 420375). Nie wymaga zresztą szerszego dowodu fakt, że w praktyce nieomal się nie zdarza, by sąd dokonywał wykładni wszystkich przepisów prawnych, które przytacza w uzasadnieniu swojej decyzji. Gdyby więc traktować serio zasadę omnia sunt interpretanda, to trzeba by dojść do wniosku, że praktycznie wszystkie sądy permanentnie naruszają prawo. Jak stąd widać, praktyka orzecznicza sądów jest wyraźnie sprzeczna z zasadą omnia sunt interpretenda. Jest ona również sprzeczna z praktyką sądów międzynarodowych i europejskich. W tych ostatnich powszechnie akceptuje się doktryny acte cłair i eclaire, która stanowią odpowiednik zasady clara non sunt interpretanda na gruncie prawa wewnętrznego (wyrok NSA z dnia 27 kwietnia 2006 r., II FSK 641/05, LEX nr 231307; wyrok NSA z dnia 4 listopada 2005 r., FSK 2491/04, LEX nr 2362).

Na obronę stanowiska, iż każdy tekst wymaga interpretacji, przytoczyć jednak należy fakt, że przepis prima facie jasny może się okazać wątpliwy dopiero w następstwie wykładni. Dzieje się tak przede wszystkim z tego powodu, iż sens przepisów prawnych zależeć może nie tylko od kontekstu językowego, ale również od kontekstów systemowego i funkcjonalnego, które w wielu wypadkach ulegają dynamicznym zmianom¹. W efekcie, przepis, którego sens do pewnego momentu nie budził żadnych wątpliwości może stać się wątpliwy wskutek wprowadzenia nowych przepisów lub radykalnej zmiany sytuacji społecznej czy ekonomicznej, mimo że jego brzmienie nie uległo żadnej zmianie. Bardzo też często zdarza się, iż przepis wzięty w izolacji nie budzi żadnych wątpliwości i dopiero skonfrontowany z innymi przepisami okazuje się wątpliwy (por. uchwała TK z 29 stycznia 1997 r., W 6/96, OTK 1997/1/14; uchwała SN z 15 kwietnia 1999 r., I KZP 11/99, OSNKW 1999/5-6/28). Wspomniane przykłady wskazują, że zasada clara non sunt interpretanda nie może być rozumiana zbyt rygorystycznie i zwłaszcza w złożonych kontekstach interpretacyjnych nie powinna wykluczać wykładni przepisów, które pńma facie wydają się jasne i oczywiste (por. uchwała SN z 20 stycznia 2005 r., I KZP 28/04, OSNKW 2005/1/1, W 9/94, OTK 1995/1/20)'/

1

Podkreśla to także J. Wróblewski - por. Interpreting Siaiutes. A Comparative Study, ed. D. N. MacCormick, R. Summers, Danmourh-Worcester 1991, s. 258.

¹¹¹ M. Zirk-Sadowski, op. cit., s. 73.