75733 skanuj0003

vi iamk/iAe oU/

^ ^ CJ, O/ł" ta^ Oz&rd.

u

S - podlega karze pozbawienia wolności na okres nie krótszy niż 8 lat. bądź karze śmierci.

. Norma prawna ma następującą treść: .(Każdy) nikt nie powinien zabijać człowieka. jeżeli zabił, to podlega karze pozbawienia wolności na okres nie krótszy niż 8 lat, bądź karze śmierci.

Zwolennicy tego stanowiska w trójelementowej strukturze prawnej upatrują jedyną poprawną budowę normy prawnej ponieważ:

powinno się przedstawiać każdą normę prawną za pompcą schematu (H —> D) • S, gdyż tróje-lementówa norma prawna odpowiada pewnym właściwościom prawa:

dyspozycja wskazuje wzór powinnego zachowania - wskazuje ona na pewne wfaściwo-ścPpTawa. prawo iesLpewnyrn,svstemem reguł, które pokazują nam iak powinniśmy się z a chować^ Prawo nie ma charakteru informacyjnego, nję opisuje rzeczywistości, a jedynie mówi nam jak mamy się zachować; |    .........™-—"V

śSnkćiś określa konsekwencje jakie zostaną zastosowane wobec adresata, jeżeli zachowa się on niezgodnie z dyspozycją - nie wszystkie zachowan ia.ludzkie. są_zawsze spontaniczne, część z nich niejednokrotnie jest wymuszona pewnymi normami, przepisami, np. reiigia, etyka, moda lip. Normy te, np. etyka, nie są przez nas odczuwane jako zewnętrzne, odbierargy_ig_jąko^wewneiczpe. czyli ihternalizujemy je. i przyjmujemy za swoje. Wydają się one naturalne i normalne do momentu zetknięcia się z innymi kultu-rami^Nreprzestrzeganie norm jakiegokolwiek systemu normatywnego pociąga za sobą g_ewJ3jGsąpkg.e_ł gdyż system normatywny zawsze jest związany z określoną forma sankcji za je go nieprzestrzeganie, np. łamanie Tiorm moralnych pociąga za sobą^potę-:.■'¹ "piemeTPrawo posiąda^wors{ą~właściwość w sankcji - tydkoTwytą^hiie^prawo-cbwaro-yyąne jesj.przez państwo. Jest to cecha odróżniająca prawo od innych norm, np. norm ^ moralnych;

• w hipotezie normy prawne wskazują w sposób szczegółowy adresata, w przeciwieństwie do np. norm moralnych._Normy moralne składają się tylko z dyspozycji, r _n;e.. kradnij", ale brakuje w nich wskazującej adresata hipotezy. Dlatego wyróżnia sięawa"' ^v Todzajfe norm:

•Ą nórmyćkategocyczjag - nie wskazują one adresata, jest on domyślny, gdyż brak w nich hipotezy Przykładem takich norm są normy.morałne; -^ nórmyi Jiipotetyćzne/ --zawsze, wskazująi.w^posóbitszcżegbłoyyyJadiresataiinp.

g.ń6rma^?pffi    cząstkąTatomern) prawa': r:;'::?    • • •'    .r ;*

jja^-'/)siadale    prawo jakopęwien System.

Norma prawna musi odpowiadać na pytania: kto?, jak ma się zachować? i co będzie, gdy się nie zachowa zgodnie z dyspozycją? Struktura trójelementowa jest dla zwolenników lego stanowiska podstawową i wyłączną poprawną strukturą normy prawnej, ponieważ trzy elementy normy prawnej (H -ł D) • S odpowiadają podstawowym właściwościom prawa. Jednakże są pewne swoiste właściwości prawa, przysługujące systemowi prawa w odróżnieniu od innych systemów normatywnych, które nie znajdują odzwierciedlenia w strukturze' normy prawnej typu (H —> D).* S.

Krytyka tego stanowiska odnośnie struktury normy prawnej podnosi zarzut, że funkcją normy praw-^ nej nie jest żadne odzwierciedlanie właściwości"prawnych.

0. Stanowisko póumorficznej struktury-normy prawnej

Zwolennicy tego stanowiska uważają, że normę prawną można konstruować na wiele różnych sposobów, w zależności od c.:lów, które chcemy osiągnąć. Normę prawną budujemy dla pewnych celów leoretycznych, np. dla analizy prawa, bądź zo względów praktycznych takich jak: dokonanie wykładni. usunięcie sprzeczności czy wypełnienie luk w prawie. Istnieją sytuacje, w których .'trójelemen-owa struktura normy prawnej nie jest wystarczając ', a więc trzeba zbudować normę prawną według innego wzoru. Stanowisko to dopusżcza możliwość budowanie norm prawnych według róż io-rodnych wzorów i twierdzi, żc budowa norrnv prawnej iesl w.ypacznei mierze spraw.-? konwencjonal-

r "

Normy sprzężone

Typowym przykładem norm. które nie mieszc.'- ą się w szablonie trójelementowa; struktur/ normy

prawnej są Izw. normy sprzężone

Norma sprzężona jest zbudowana z dwóch norm: '