BjfrpJu poprzecznym widać 2 włókna centrala* 19 £
fjtffch koncentrycznych pierścieni. Długość części |d^na i^oszczególnych gatunków i decyduje o ogi
poszcze
■ a Część końcowa witki jest krótka (kilka mikronów) i „kończenie włókien witki, nie okryte otoczką, a jedynie błoną toWĄ- Na niektórych fotografiach spod mikroskopu elektronowego Włókna te wyglądają jak pędzel.
jg pjenrniki poszczególnych gatunków różnią się kształtem i wielkością rfłówki jak również długością witki. Poza tym w każdej próbce nasienia potyka się poza plemnikami o typowych kształtach, pewną liczbę zmielonych. Udział zmienionych plemników w małej ilości jest normalnym Gawlakiem, natomiast zwiększony ponad kilka czy kilkanaście procent ^skazuje na zaburzenia w wytwarzaniu lub procesach dojrzewania fljemników. Podział form zmienionych podany jest, przy ocenie nasienia, th podstawie obrazu morfologicznego (str. 92).
twe
■
1
I
OSOCZE NASIENIA *
Plazma nasienia, czyli osocze nasienia, a zatem płyn, który dostarcza normalnego środowiska dla plemników w czasie ejakulacji, jest mieszaniną płynów wydzielniczych, które u większości zwierząt domowych pochodzą głównie z najądrzy, nasieniowodów, baniek nasieniowodów, pęcherzyków nasiennych, gruczołu krokowego oraz gruczołów opuszko-vźo-cewkowych i cewkowych. Osocze nasieńia ma u większości gatunków zwierząt odczyn bardzo słabo kwaśny lub obojętny, bliski pH 7,0, a ciśnienie osmotyczne podobne do krwi, to jest równoważne 0,9% roztworowi NaCl.
W ostatnich latach prowadzono wiele prac nad czynnością wydziel-niczą dodatkowych gruczołów płciowych z punktu widzenia zarówno natury ich wysoce wyspecjalizowanej sekrecji, jak i z punktu widzenia ścisłej zależności ich rozwoju i aktywności od męskich hormonów płciowych pochodzenia jądrowego. Odkryto i chemicznie scharakteryzowano wiele substancji pochodzących z różnych męskich dodatkowych gruczołów płciowych. Wiele pracy włożono także w wyjaśnienie procesów enzymatycznych, jakim podlega biosynteza kwasu nukleinowego, białek, cukrowców i tłuszczowców w tych gruczołach. Charakterystycznymi składnikami męskich dodatkowych gruczołów płciowych są: fruktoza, serbitol i inozytol; kwas cytrynowy, mlekowy, pirogrenowy, moczowy, askorbinowy; różne zasady azotowe, włączając sperminę, spermidynę, ergotioninę, adrenalinę, acetylocholinę, 5-hydroksytryptaminę (serotoni-na), cholinę, fosforylocholinę, glicerylo-fosforylocholinę, kreatynę i kreatyniną; szereg różnych tłuszczowców i kwasów tłuszczowych, łącznie z dużą grupą farmakologicznie czynnych substancji, znanych pod nazwą prostaglandyn; wiele aminokwasów, a wśród nich szczególnie duża ilość kwasu glutaminowego, i w końcu różne białka razem z kilkoma me-talo-proteidami i mukoproteidami oraz wiele bardzo aktywnych enzymów, proteolitycznych, lipolitycznych, nukleolitycznych oraz glikoli-tycznych, a także fosfatazy, deaminazy, transaminazy, oksydazy i dehydrogenazy.