forma. 1230- 50 dominuje kielich bo z bloku powstaje cienka listwa, w 1. 50-tych mocno wyrzucona górna część.
Ok. 1200 już popularne kapitele talerzowe (Polska 40 1. XIII w.); z terenów Francji, dwie miseczki oddzielone wałeczkami, od zupełnie prostych do dublowanych elementów.
1240- 50; pojawia się w Nadrenii kapitel piszczałkowy, rozchodzi się po całej Europie (kat. Wrocław, obejście po 1244), podobny do poduszkowego, negatywowa odpowiedź na mocno wycieniowany w tym czasie kielichowy, kielich mocno podcięty i mocno światłocieniowy /
Po 1250 układ 2- pasmowy (2 kondygnacje), roślinna dekoracja, niewidoczny rdzeń kielicha. 1260- 70 tworzą się kępki: ornament kępkowy. Dekoracja staje się ażurowa, scenki rodzajowe i zwierzaki. Naturalizm, do 3 stref na kapitelu. Kapitele kielichowo- blokowe, kielichowe, cylindryczne. Niewidoczny rdzeń kielicha, cień daje tło dla roślinnej dekoracji.
Ok. 1250 wyjątkowo może pojawić się kapitel poduszkowy, przypominający kostkowy kapitel benedyktyński.
Przed 1250; liść plastyczny, trójwymiarowy, zaczyna odchodzić od rdzenia, próba pokazania, że w kamieniu można zrobić wszystko.
Po 1250; układ dwupasmowy, dwukondygnacyjny, dwustrefowy, niewidoczny rdzeń kielicha, kielich tonie w mroku (mistyka światła); Naumburg 1242- oderwanie dekoracji od tła.
1260- 70; coraz więcej pustego miejsca, ornament układa się w kępkowe formy.
1270/80- 1300 schematyzacja. Koniec naturalistycznego traktowania liścia, proces wysuszania, usztywniania, schematyzacja, metaliczne, jakby blaszane twarde formy, dekoracja płaska jak relief, przykleja się, liście sztywne na cylindrycznych kapitelach. Kapitel cylindryczny, lekkje wyrzucenie listwy i kołnierz przechodzi z żeber sklepiennych w służki. Nadal naturalizm, nawet 3 strefy układu. W tym czasie mogą być indywidualnie opracowane liście dołączone na całej wysokości.
1280/90 eksponowany sam rdzeń, dekoracja przykleja się, abstrakcyjność sposobu widzenia, nienaturałistyczne kolory. Pod koniev XIII w. imposty mogą być wieloboczne.
Na pograniczu Niemiecko- francuskim próba wprowadzenia nowego układu dekoracji- najpierw dodanie naturalistycznych i naturalnie układających się gałązek, których listki wywijają się i nie powtarzają kompozycja wieńcową a nie wertykalna. Okres gotyckiego naturalizmu, skłonność do układów poprzecznych. W XIII w. przedmioty idealne i realne, roślina żyjąca i falująca jednakowo w różnych hściach.
1270- 1300; kielichowy zamienia się w cylindryczny, lekko przechodzi z żeber sklepiennych w służki, służka prawie nie do odróżnienia.
- Po 1300 plastyczność ale nie naturalizm; na k. Kielichowym roślinność o plastycznych formach, nie jest naturalistyczna, liść plastyczny, falujący w