81929 symbol042

84

Tabela 10. Znaleziska rzeczne z Niżu Polskiego

Okres	Kul-	Miejscowość	Inwentarz		Rzeka
	tura		Znalezisko pojedyncze	Zespół
	KPL	Białośliwie	Topór rogowy		Noteć
N	KPL	Ognica	Topór kamienny		Odra
	KPL	Owińska	Topór		Warta
0			kamienny
L	KPL	Poznań	Puchar		Warta
i			lejkowaty
T	KPL	Trzebiatów	Siekiera krzemienna		Rega
	KAK	Nowe Miasto		Siekiery krzemienne	Warta
		Bydgoszcz-Cz.		Bransolety	Brda
	Ł	Gryfino		Sztylet,	Regalica
	U			siekierka
CQ	Ż	Piasek		Siekierki	Odra
8	Y	Szczecin	Siekierka		Odra
	C	Szczecin-	Siekierka		Odra
	K	-Klucz
	A	Szczecin--Podjuchy	Sztylet		Odra
m w		Mniszek		Naramien-	Wisła
				niki
H
H
		Kalisz	Naczynie		Prosną
ca			ceramiczne
O		Pogorzelica		Miecze,	Warta
H				sztylet
H		Radźim		Miecze, siekierki	Warta
* ca w		Gryfino	Naczynie ceramiczne		Regalica
o		Łowicz	Naczynie		Bzura
> M			ceramiczne
CQ		Klucz	Siekierka		Odra
O		Paruchowo		Siekierki,	Warta
>				nacz. cer.
		Bydgoszcz		Nagolennik,	Brda
Q				naszyjnik
U		Bydgoszcz-		Bransolety,	Brda
oS		-Czersko		naszyjnik
X		Fordon	Nagolennik		Wisła

*- z IV OEB pochodzi także zespół 3 siekierek wydobytych z Nidy (Kostrzewski, 1962, 41)

Podstawowe kryterium surowcowe, wyodrębniające przedmioty ceramiczne i metalowe, pozwala dostrzec zasadniczą prawidłowość depozytów wodnych (wykr. 1)•

A

100%-..............-....................................

50

KPL

KAK KCS

ill IV V |H CD i OKRESY EPOKI BRĄZU|

Wykres 1. Wyroby ceramiczne w stosunku do znalezisk danej kultury lub okresu

Udział ceramiki wśród znalezisk maleje ku schyłkowi neolitu, by ponownie wzrosnąć dopiero w IV OEB. Ważny z punktu widzenia istoty tego zjawiska, jest spadek ilości zespołów przedmiotów metalowych w EB, osiągający minimum właśnie w IV OEB (tab. 4-8). W okresie tym ogniskują się dwie przeciwstawne tendencje. Jedna z nich interpretuje symbolizm akwatyczny w jego aspekcie statycznym, archaicznie żeńskim (ceramika). Druga zaś nobilituje pierwiastki dynamiki i siły, również potencjalnie zawierające się w sacrum wody (metal).

Przechodząc do rozważań szczegółowych, omówić należy uniwersalne wśród prezentowanych źródeł kategorie broni i narzędzi. Ze względu na istniejące niejasności w kwestii odróżniania obu tych klas zabytków dla neolitu (np. siekiery, topory - Balcer 1983, 40), przedstawimy je na wstępie łącznie, co zresztą uzyska dodatkowe potwierdzenie w dalszych analizach. Znikoma ilość zespołów zabytków, odnotowana w KAK (2) , KCS (4) oraz IV OEB (5) , zmusza poniekąd do uwzględnienia wszystkich dostępnych w danym zakresie chronologiczno-kulturowym źródeł (wykr. 2).