82046 img087 (27)

Opis pozycji w skali CARS

I.    Kontakty społeczne

Oceniając tę sferę, należy wziąć pod uwagę sytuacje ustrukturyzowane i nie-ustrukturyzowane, gdy dziecko ma możliwość interakcji z dorosłym, rodzeństwem lub innymi dziećmi. Obserwuje się reakcje dziecka na kontakt fizyczny, przytulanie oraz reakcje na próby nawiązania kontaktu przez dorosłego. Ocenia się, czy dziecko jest świadome obecności innej osoby. Najwyższa ocena w tej skali jest przyznawana, kiedy tylko najbardziej uporczywy wysiłek dorosłego powoduje zwrócenie na niego uwagi przez dziecko.

II.    Naśladowanie

Podskala ta ocenia naśladowanie werbalne i niewerbalne. Ocena w mniejszym stopniu dotyczy umiejętności wykonania pewnych czynności, ale koncentruje się przede wszystkim na spontanicznym naśladowaniu, motywacji do naśladowania. Ważne jest także określenie, czy dziecko naśladuje natychmiast, czy z pewnym opóźnieniem.

III.    Reakcje emocjonalne

Ta pozycja skali ma za zadanie określenie odpowiedniości reakcji emocjonalnej (na bodźce przyjemne i nieprzyjemne), a także typ i natężenie reakcji. O poważnych zaburzeniach reakcji emocjonalnych świadczą trudności w zmianie nastroju, mimo zmian w wykonanych czynnościach, lub uleganie wielu różnym emocjom w' krótkim okresie czasu, mimo stałości sytuacji.

IV.    Posługiwanie się ciałem

Ocenie podlega częstotliwość natężenia określonych zachowań, dotyczących posługiwania się ciałem, takich jak: dziwne pozy; kręcenie się w kółko, kołysanie, chodzenie na palcach, trzepotanie palcami, autoagresja. Ocenie podlega również koordynacja ruchowa (zręczność, łatwość poruszania się).

V.    Posługiwanie się przedmiotami

Określane jest tutaj zainteresowanie dziecka przedmiotami oraz sposób ich wykorzystania. Należy zwrócić uwagę na nadmierne zainteresowanie dziecka rzeczami, które zwykle nie interesują dziecka o takim wieku rozwoju (np. nadmierne zainteresowanie książką telefoniczną). O nieprawidłowym posługiwaniu się przedmiotami świadczy np. wprawianie w' ruch wirowy przedmiotów, nieustanne wymontowywanie i wmontowywanie jednej części przedmiotu.

VI.    Przystosowanie do zmian

Skala ta odnosi się do trudności w przyjmowaniu zmian w ustalonej rutynie i schematach oraz trudności w przechodzeniu od jednej czynności do drugiej. Nieprawidłowości w przystosowaniu się do zmian obserwujemy, gdy np. dziecko jest zaniepokojone przesunięciem mebli lub aktywnie opiera się zmianie dotychczasowej drogi do sklepu lub szkoły. O poważnych nieprawidłowościach w tej sferze świadczą napady wściekłości u dziecka, gdy pojawia się zmiana.

VII.    Reakcje wzrokowe

Skala ta dotyczy niezwykłych w^rzorów spostrzegania wzrokowego. Należy poddać ocenie sposób patrzenia dziecka na ludzi i na przedmioty. Często spotykane nieprawidłowości w tej sferze to: nadmierne przyglądanie się błyszczącym powierzchniom, wpatrywanie się w przestrzeń szeroko otwartymi i oczami, obserwowanie trzepoczących palców, patrzenie peryferyczne, trzymanie przedmiotów blisko oczu, mimo braku wady wzroku.

VIII.    Reakcje słuchowe

Ocenie podlega wrażliwość na dźwięki oraz zainteresowanie dziecka bodźcami słuchowymi. Reakcje mogą być zbyt słabe lub zbyt wyraziste w odpowiedzi na różne dźwięki. Dziecko może być zaniepokojone dźwiękami dnia codziennego, zasłaniać uszy' lub ignorować dźwięki,

IX.    Sposób posługiwania się zmysłami smaku, węchu i dotyku

Oceniane jest posługiwanie się kontaktoreceptorami. Dziecko może nadmiernie unikać lub być w zbyt dużym stopniu zainteresowane pewnymi zapachami, zapachami potraw lub tworzyw. Dzieci poważnie zaburzone w tej sferze sprawiają wrażenie całkowicie pochłoniętych dotykaniem niektórych powierzchni (np. futra, meble), próbują jeść niejadalne rzeczy (liście, ziemię, drewno), wąchają i oblizują różne przedmioty.

X.    Lęk i niepokój

Skala ta uwzględnia zachowania wskazujące na przeżywanie lęku, takich jak płacz, krzyk, chowanie się, nerwowe chichotanie. Ocenie podlega adekwatność tych zachowań oraz ich natężenie. Odnotowujemy występowanie strachu bez widocznych powodów lub brak reakcji lękowy ch w sytuacjach, które powinny taką reakcję wywołać (np. przebywanie na dużej wysokości, obecność obcego psa).

XI.    Komunikacja werbalna

Ocenia się nietypowość, dziwaczność wypowiedzi dziecka, która przejawia się echolalią, językiem idiosynkratycznym oraz zniekształceniami intonacji, rytmu i natężenia głosu.

XII.    Komunikacja niewerbalna

Ta skala określa sposób porozumiewania się dziecka poprzez mimikę, gesty, mchy i postawę ciała oraz rozumienie przez dziecko komunikatów niewerbalnych innych osób. Ocenia się u dziecka zdolność wyrażania potrzeb poprzez dokładne wskazywanie oraz świadomość znaczenia związanego z gestami lub wyrazem twarzy innych osób.

XIII.    Poziom aktywności

Ocenie podlega ruchliwość dziecka w sytuacjach, które ograniczają swobodę ruchów lub w których dziecko może zachowywać się swobodnie. O zaburzeniach