27
Rys. 2.3. Pola błędów
Krzywa przedstawiająca zależność między badanymi zmiennymi powinna być możliwie gładka. W przypadku wartości otrzymywanych z obliczeń można to uzyskać. łącząc krzywikiem co najmniej trzy kolejne punkty i kreśląc odcmki do połowy odległości miedzy nimi W przypadku wartości otrzymywanych z pomiarów krzywa aproksymująca powinna przebiegać w taki sposób, aby po obu jej stronach liczba punktów pomiarowych była jednakowa (przy wykreślaniu charakterystyk silnikowych, zgodnie z Polską Normą, minimalna liczba punktów powinna wynosić co najmniej 6, natomiast zalecana - IOh-12). W przypadku gdy nie ma informacji o charakterze przebiegu zależności pomiędzy badanymi wielkościami, punkty pomiarowe należy łączyć linią prostą
Jeżeli na wykresie należy przedstawić jednocześnie przebieg kilku wielkości, można posłużyć się różnymi rodzajami linii, np. ciągłą, kreskową, punktową itp. lub też zastosować linie barwne. Każda wykreślona linia powinna być oznaczona np symbolem literowym odpowiadającym badanej wielkości.
Zaleca się w pierwszej kolejności wykreślać krzywe wielkości mierzonych, natomiast w dalszej - krzywe wielkości obliczanych po wstawieniu do wzorów wartości odczytanych z wykresów wielkości mierzonych.
Zestawione w tablicy pomiarowej oraz naniesione na wykres wyniki pomiarów są obarczone błędami, co powoduje, że w niektórych przypadkach nie mogą być wykorzystane do dalszych obliczeń Należy wówczas zastosować „wygładzanie” wartości uzyskanych w wyniku pomiarów.
Jeżeli znana jest postać funkcji określającej zależność między zmiennymi, to, posługując się np. metodą najmniejszych kwadratów, można wyznaczyć parametry poszukiwanej funkcji Następnie, po podstawieniu do tak otrzymanej zależności wartości jednej ze zmiennych, można obliczyć „wygładzone” wartości drugiej zmiennej.
Jeżeli postać matematyczna funkcji nic jest znana, można zastosować metodę graficzną. Zawarte w tablicy pomiarowej wartości nanosi się na wykres, zaznaczając jednocześnie ich pola błędu, a następnie prowadzi się między otrzymanymi punktami możliwie „gładką” linię. Linia ta powinna przebiegać przez pola błędów. Leżące na tej linii wartości są nowymi, „wygładzonymi” wartościami zmiennej.