BIOLOGIA WYDZ WOJLEK ROK 2009/2010 WYKŁAD 2 Mutacje, czynniki mutagenne, mechanizmy napraw DNA Czynniki egzogenne {środowiskowe}:
• Promieniowanie
• Związki chemiczne
• Leki
• Zanieczyszczenia przemysłowe Czynniki endogenne:
• Uboczne metabolity metabolizmu tienowego
• Reakcje depurynizacji
• Reakcje deaminacji
Mutacja - każda zmiana w materiale genetycznym, która jest utrwalona i przekazywana z pokolenia na pokolenie i występuję ponad poziom mutacji spontanicznych.
Mutacje mogą zachodzić na różnych poziomach:
• Genowe - mutacje punktowe
• Chromosomowe - aberracje chromosomowe liczbowe i punktowe
• Genomowe - zwielokrotnienie haploidalnego zestawu chromosomów
Ze względu na sposób powstawania wyróżnia się:
Mutacje spontaniczne
Są to błędy w replikacji, które wymykają się spod kontroli mechanizmów korekcyjnych polimerąż DNA syntetyzujących nowe łańcuchy polinukleotydowe
Są spowodowane:
• Błędami popełnianymi podczas replikacji
• Samorzutną modyfikacją chemiczną zasad azotowych
Powstają w wyniku oddziaływania mutagenu na DNA. Pomiędzy mutacjami spontanicznymi a indukowanymi nie ma różnic jakościowych. Mutacje indukowane i spontaniczne-somatyczne i germinalne.
Prowadzą do śmierci komórki lub organizmu.