antoszewska2

J. Sowa i F. Wojciechowski (2001, s. 331) tylko rodziny spójne wewnętrznie, odpowiednio nastawione psychoemocjonalnie, posiadające niezbędne zabezpieczenie materialne, wiedzę, są zdolne do osiągnięcia swej podmiotowości w wymiarze rehabilitacyjnym. W pozostałych przypadkach, a jest ich znacznie więcej, wymagane komponenty »zasobów osobistych« są zróżnicowane i zachodzi potrzeba udzielenia rodzinie wsparcia w różnych dziedzinach jej funkcjonowania”.

Możliwości i dyspozycje rodziców wyposażonych w odpowiednie kompetencje w zakresie udziału w rehabilitacji są związane z nastę-pującyini czynnikami i sytuacjami ich relacji z dzieckiem:

1)    Rodzice pozostają z dzieckiem w stałym kontakcie, w różnorodnych sytuacjach naturalnych, mogą prowadzić terapię i usprawnianie w różnych porach dnia, wykorzystując w tym celu różne sprzyjające okoliczności, zajęcia domowe, czynności porządkowo-gospodarcze oraz biorąc pod uwagę samopoczucie dziecka.

2)    Dziecko zwykle łatwiej poddaje się psychicznie poleceniom rodziców, lepiej je rozumie, nie odczuwa obawy, nieśmiałości i niepewności w tym stopniu, co w kontakcie z obcymi. Trzeba pewnego czasu, by specjalista nawiązał kontakt emocjonalny z dzieckiem i zdobył jego zaufanie.

3)    Dyspozycje i sprawności nabyte przez dziecko w naturalnym środowisku rodziny częściej pozostają w repertuarze zachowań dziecka i chętniej są wykorzystywane w różnorodnych sytuacjach życia (por. Twardowski 2005, s. 36-37).

4)    Dzięki udziałowi rodziców w programie usprawniania dziecka wzbogaca się ich rodzicielstwo. Rodzice, koncentrując się na realizacji z dzieckiem określonych ćwiczeń, wzmacniają swoją więź z nim, motywację udzielania mu pomocy, lepiej je poznają, wzbogacają i doskonalą swoje sposoby wychowawczo-terapeutycznego postępowania.

5)    Rodzice zaangażowani poznawczo i emocjonalnie w terapię i usprawnianie dziecka okazują dużą pomysłowość, wzbogacając zaproponowany przez specjalistę program ćwiczeń, mogą obserwować efekty prowadzonych zajęć w różnych sytuacjach, modyfikować ten program, bardziej elastycznie dostosowywać go do aktualnych możliwości dziecka. W warunkach gabinetu nie zawsze jest to możliwe.

6) Rodzice nie będąc profesjonalistami terapii i usprawniania, niekiedy zbyt obciążeni wielością obowiązków, mogą ulec wyczerpaniu i zniechęceniu. Niekiedy spowodowane to jest także zbyt małymi efektami ćwiczeń, prowadzonych z dzieckiem. Dlatego mimo osiągnięcia pewnej samodzielności w terapii i usprawnianiu dziecka rodzice stale powinni być wspierani przez specjalistów, mieć możliwość konsultowania z nimi swoich wątpliwości, uzyskiwania porad, uzgadniania z nimi proponowanych modyfikacji programu terapii i usprawniania dziecka.

Reasumując, można stwierdzić, że rodzice uczestnicząc w procesie rehabilitacji dziecka znacznie wzbogacają ten proces, bo przenosząc go w naturalne środowisko wprowadzają do niego czynniki i sytuacje z życia codziennego. Dzięki temu dziecko usprawniane czy poddawane terapii w gabinecie specjalisty utrwala nabyte dyspozycje w środowisku rodzinnym i uczy się je wykorzystywać w różnych naturalnych sytuacjach.