Rycina II Budowa paznokcia
Właściwości ochronne
11 Warstwa rogowa
dzięki kpratyrw nadaje odporność na działanie bodźców chemicznych
podlegając stałemu złuszczamu prowadzi do usuwania czynników szkodliwych z powierzchni skóry ma zdolność do przerastania pod wpływem długotrwa łych bodźców mechanicznych
(l Włókna elastyczne chronią przed nadmiernym rozciąga nipm
(I Włókna kolagenowe zapewniają znaczną wytrzymałość t) Podskórna tkanka tłuszczowa chrom przed urazami me chanicznymi
11 Melanina chrom przed działaniem promieni ultrahole t owych
11 Płaszc z lipidowy
powstaje z wydzielmy gruczołów łojowych i z keratyno cytów ulegających rogowaceniu - utrzymuje kwaśne pH skóry tworzy barierę naskórkową nadajp połysk powierzchni skóry
Nawilżenie skóry
Nawilżenie skóry pełni ważną rolę. gdyż woda jest głównym czynnikiem zmiękczającym keratynę Niska zawartość wody w skórze (poniżej 10%) powoduje, ze skóra staje się szorstka, popękana, łuszcząca się Zbyt duża ilość wody powoduje, ze komórki pęcznieją i łatwo do skóry przenikają substancje hydrohlne, a zatem bariera jaką pełni warstwa rogowa me funkcjonuje w pełni prawidłowo
pH skóry
Prawidłowy odczyn na powierzchni skóry jest kwaśny, a jej pH jest bliskie 5 Taki odczyn utrzymywany jest przez płaszcz lipidowy, oraz dzięki wydzielinie gruczołów potowych ekryno-wych Kwaśne środowisko stanowi barierę hamującą rozwój bakterii i grzybów na powierzchni skóry
Flora skóry
Skóra noworodka, niedługo po narodzinach, zostaje
lonizowana przez bakterie saprofityczne, głównie gronkr
białego oraz maczugowce. Ilość i rodzaj bakterii stanowią
florę skóry zmienia się z wiekiem. U dorosłych dominują
terie z rodzaju Staphylococus, Corynebacterium oraz Pn nlbacterlum
Naturalna, saprofityczna flora bakteryjna, mimo iż sł się z bakterii chorobotwórczych, chroni skórę przed in patogennymi drobnoustrojami Pielęgnacja skóry me po
na zaburzać naturalnej równowagi flory bakteryjnej, g(jyż • • zniszczenie usuwa barierę chroniącą przed patogenami J* tomiast nadmierne rozmnażanie bakterii prowadzi do zm 3
chorobowych. lan
Przykładem udziału bakterii saprofitycznych w procesach chorobowych jest trądzik pospolity, w którym bakterie, kolo nizując mieszki włosowe, rozkładają wydzielany w nadmiarze łój, prowadząc do powstawania produktów działających drażniąco na skórę.
Grzyby kolonizują skórę w znacznie mniejszym stopniu Czynniki, takie jak nadmierna wilgotność czy uszkodzenie naskórka, prowadzą do powstawania grzybic. Najczęstszymi patogenami są Pityrosporum ovale, Trichophyton mentogro-phytes oraz Candida albicans, której częstość występowania zwiększa się z wiekiem pacjenta.
Absorpcja przezskórna
Tym terminem określamy przenikanie substancji poprzez całą grubość naskórka i wnikanie ich do ustroju. Taki proces jest wykorzystywany przede wszystkim w celach terapeutycznych Aby zwiększyć przenikanie substancji czynnych stosuje się opatrunki okluzyjne - zwiększające uwodnienie naskórka usunięcie płaszcza lipidowego pełniącego funkcję bariery
- zwiększenie ukrwiema skóry poprzez środki rozszerzające naczynia.
Zwiększona przepuszczalność naskórka może być również niekorzystna, jeśli jest wynikiem toczącego się procesu chorobowego takiego jak.
- zmiany zapalne
- uszkodzenie skóry
- łt K7 n\jrz
Regulacja ciepła
Regulacja temperatury skóry zachodzi dzięki:
- Parowaniu, pełniącemu bardzo ważną rolę w termoregula-cji; może zachodzić jako:
- perspiratio insensibilis, czyli przewiew niewidoczny, w którym woda przechodzi przez skórę jako para, dzięki czemu nie dochodzi do utraty rozpuszczonych w niej elektrolitów
pocenie, czyli perspiratio sensibilis, w którym woda przechodzi przez skórę w stanie ciekłym, kiedy temperatura otoczenia przekracza 31°C lub w czasie wysiłku fizycznego, nawet jeśli temperatura otoczenia jest niższa. Promieniowaniu, czyli oddawaniu ciepła otoczeniu niema-jącemu bezpośredniego kontaktu ze skórą.
Przewodnictwu, czyli oddawaniu ciepła przedmiotom kontaktującym się ze skórą, np. odzieży.
Czynności naczyń krwionośnych: w przypadku wzrostu temperatury wewnętrznej oba sploty naczyniowe ulegali P°szerzen'u' dzięki czemu wzrasta przez nie przepływ rwi, tóra ulega chłodzeniu. Kiedy dochodzi do obniżenia emperatury zewnętrznej przepływ przez naczynia zmniejsza się, a skurcz mięśni przywłośnych zwiększa wydzielanie °ju, zięki czemu dochodzi do natłuszczenia skóry.