Artanrvux. ■■ p j
cezaimn 'J
Technologa chemiczna Procwy przemysłu syntezy chemicznej organicznej - uroC Myazkowaki
MoZna utleniać katalitycznie p-ksyłen w temp 140-155®C pod ciśnieniem 1,4 MPa w obecności soli kobaltu do kwasu p-toluilowego, a dopiero ten. po wyodrębnieniu utlerdanyjest 5-15% kwasem azotowym w temp 150-250*C do kwasu tens/ra-lowego z wydajnością ogólną 90%
Metody bezpośredniego utleniania w obu stopniach muszą uwzględnić ominięcie pasywacji drugiej grupy metylowej przez-grupę karboksylową W tym celu stosuje się najczęściej utlenianie katalityczne powietrzem połączone z taryfikacją metanolem powstających kwasów W mieszaninie ksylenu i p-tołuilanu metylu rozpuszcza się żywiczan kobaltu łub manganu (0,1-0,2% wag) i w temp 180-200°C (pod ciśnieniem 1-1,5 ann) utlenia się tę mieszaninę powietrzem. Kwas to omowy i tero-ftalan jedaametvLowv wytrąca się i po odsączeniu poddawane są estryfikacji metanolem. Wykrystalizowany trrrfaimn, mety-Iowy jest produktem reakcji, wykrystalizowany następnie p-tolmlan metylu zawraca się do utleniania wraz z ciekłymi pozostałościami z procesu utleniania
Metoda bezpośredniego utleniania p-ksylenu tlenem lub powietrzem w roztworze kwasów karboksylowych C:-Zt, naj częściej kwasu octowego. Katalizatorami procesu są sole metali ciężkich z dodatkiem bromu. Proces prowadzony w teruj bliskiej 200*C i pod ciśnieniem 1,5-3 MPa trwa ok. 2 godz., a kwas tereftalowy otrzymuje się z dobrą wydajnością
> Ta prrw-t trnrlny pn ntWiiwini pierwszej grupy mołylnwpj grupą lrnrhnlr«ylnwą powstałe W tym {gOCesje pwCTwa cji drugą grupę metylową położoną w pozycji para-, przez co utlenianie przebiega znacznie trudniej
> Dla ominięcia trudności proces prowadzony jest z reguły w fazie ciekłej, zaś następne oczyszczanie prowadzom jest przez eetryfikację kwasu alkoholem metylowym
> Najdawniejsza metoda utleniania p-ksylenu to działanie na niego HNO3 o stężeniu 5-40% w temp 150-2501C ciśnienie p = 7-40 atm. czas 30 mm-1,5 godz.
> Wydajność reakcji kwasu j>-toluenowego (Ir) jest blisko 90%. Metoda zła: korozja w pracy z KNO>
> Inne metody utlenianie w 350*C, ciśnienie p = 200 atm. W obecności wodnego roztworu NHi czynniki utleniając to siarką tiosiarczan amonu przez co powstaje amid kwasu p-tołuiłowego wystarczająco podatnego na reakcję utlemania
21. Produkcja tguWettejldwąp i ammchiuomu - utlenianie powietrzem.
tworzyw poliestrowych.
Bezwodnik ftalowy - surowiec w produkcji zmiękczaczy do tworzyw sztucznych, do syntezy menasyconyc