KUjąi
sprav
rad
Rys. 1
Zasada działania opisywanego wykrywacza metali polega na wpływie, jaki wywierają metalowe przedmioty na parametry znajdującego się w ich sąsiedztwie obwodu rezonansowego. Jeżeli do nawiniętej bez rdzenia, tzw. powietrznej cewki indukcyjnej przybliżymy przedmiot metalowy, indukcyjność cewki ulegnie zmianie. Jeśli zbliżany przedmiot jest ferromagnetykiem - np. żelaznym kluczem, kawałkiem stalowej rury, złotą monetą albo ferrytowym prętem antenowym - indukcyj-ność cewki wzrośnie. Sygnalizowane jest to zmianą dźwięku w słuchawce.
Schemat ideowy zaprezentowany jest na rysunku 1. Zasada działania układu jest bardzo prosta. Na tranzystorze Tl zbudowany jest generator o częstotliwości zależnej od indukcyiności cewki LI (30 zwojów dowolnego drutu, średnico cewki około 55mm) i pojemności C2. Natomiast na tranzystorze T2 zbudowany jest generator 485kHz (rezonator został wymontowany ze starego pilota
TV). Częstotliwości obu generatorów mieszane są w mieszaczu (tranzystor T3), a potem podawane na dwustopniowy wzmacniacz. Kondensator CII ogranicza wzmocnienie w zakresie wysokich częstotliwości
Wzmocniony sygnał dostępny jest na wyjściu słuchawkowym (SL). Częstotliwość tego sygnału będzie różnicą częstotliwości obu generatorów.
Układ można zmontować na płytce uniwersalnej. Montaż jest klasyczny i nie wymaga szerszego omawiania. Uruchomienie też nie jest skomplikowane. Na początku kondensatorem regulowanym C2 należy ustawić częstotliwość generatora tak. aby w słuchawkach nie był słyszalny dźwięk. Po zbliżeniu metalowego przedmiotu, w słuchawkach pojawi się gwizd o częstotliwości zależnej od odległości tego przedmiotu. Gwizd pojawi się także przy zbliżeniu ręki (zmiana pojemności).
Układ można zasilać dość niskim napięciem, np. z akumulatorka 3,6V telefonu
komórkowego. Akumulatoick ten jest niewielki i lekki, można go przykleić bezpośrednio na płytkę (pod cewkę).
Jarosław Tarnawa
jaros law. tarnawa@ elponal.pl
Wykaz elementów | |
Rezystory | |
R1.R4.K5............... |
.....220kO |
R2.................... |
........150kf2 |
R3................... |
.....39kO |
R6................... |
.........4.7kH |
R7.R8................. |
. 680kn |
R9.................... |
..........56ka |
R10,K11,RKR15.......... |
..... 470kQ |
R12.................. |
...........ikn |
R13.................... |
......15kO |
R16.................... |
.........2,2kn |
P1................... |
22kn pot. |
Kondensatory | |
Cl................... |
........10nF |
C2 ................... |
.. 380pF+320pF |
podłączone rówio egle (stary agregat) | |
C3.C4.C3.C9............. |
.......... lODpF |
C5.C6................ |
......2,2nF |
C7.C10.C12.C13........... |
..........22nF |
CII................... |
......1,5nF |
C14................... |
..........3.3F |
Cl 5................... |
.........'OOnF |
Półprzewodniki | |
T1.T2.................. |
. *... BC547 |
T3..................... |
.......... EF966 |
Ul.................... |
.......LM356 |
Pozostałe | |
L1................... |
* patrz w tekście |
Q1................... |
........ 465kHz |
■
0|
Na
mat
odł
go
O Śl
jak
na
rad
żc
0 tyi
dzi
W
czte
1
Ry
52