img187 (6)

Elementarne wprowadzenie do techniki sieci neuronowych 181

Rys. 9.19. Końcowy etap procesu samouczenia w czasie którego pomijane są obiekty z 2. ćwiartki.

Zauważ, że w początkowym okresie nauki sieć “zagospodarowuje” częściowo te neurony, które potencjalnie mogły rozpoznawać obiekty brakującej klasy (rys. 9.18), w wyniku czego dochodzi do coraz większej “koncentracji uwagi” sieci na tych obiektach, które rzeczywiście w świecie występują i powinny być rozpoznawane. Jednak nawet w końcowym etapie procesu uczenia, kiedy sieć uzyskuje już doskonalą specjalizację w rozpoznawaniu i identyfikowaniu tych obiektów, które podczas samouczenia regularnie się pojawiały (trzy gęste skupiska na rysunku 9.19), w obszarze, w którym nie było żadnego atraktora, pozostaje pewna liczba “dyżurnych” neuronów. Są one rozsiane przypadkowo i w miarę dalszego kontynuowania procesu samouczenia będzie ich ubywać, ale jeszcze przez długi czas po zakończeniu podstawowej nauk w przypadku pojawienia się nowego obiektu w dotychczas “nie zagospodarowanym” obszarze - bardzo szybko znajdą się neurony, które podejmą proces nauki i wyspecjalizują się w jego identyfikacji. Dopiero po bardzo długim okresie systematycznego samouczenia, gdy sieć zgromadzi już bardzo duże “doświadczenie życiowe” - ten zasób wolnych neuronów wyczerpie się, gdyż wszystkie zostaną prędzej czy później “wciągnięte w orbitę wpływów” rzeczywiście występujących atraktorów. Jeśli po takiej petryfikacji sieci pojawi się zupełnie nowy obiekt - nie będzie już w sieci wolnych neuronów, które były by zdolne go zaakceptować i nauczyć się go identyfikować. Oznacza to, że długotrwały proces samouczenia prowadzi do utraty zdolności akceptowania i adaptowania kolejnych nowości