img009 (106)

Amortyzacja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych

fkcuud&tet'-)

Amortyzaej»(umorzĆnie ) środków trwałych    . —-

^lza*i

Zakres, metody i stawki amortyzacji (umorzenia) środków trwałych regulują odrębnie przepisy ustawy o rachunkowości (art. 31 ust. 2, art. 32 ust. 1- 6) oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 16c -16ł)~

Zgodnie z zapisami ustawy o rachunkowości wartość brutto środków trwałych korygują dwa rodzaje odpisów:

1)    amortyzacyjne lub umorzeniowe, dokonywane w celu uwzględnienia utraty wartości obiektów na skutek ich używania lub upływu czasu (art. 31 ust 2 ustawy o rachunkowości),

2)    aktualizujące wartość obiektu, jeżeli nastąpiła trwała utrata wartości środka trwałego (art. 32 ust. 4 ustawy o rachunkowości).

Bieżące umorzenie (amortyzację) środków trwałych oblicza się od wszystkich środków trwałych objętych ewidencją na koncie „Środki trwałe” - także eksploatowanych poza jednostką: przekazanych w dzierżawę, leasing operacyjny, w nieodpłatny zarząd i użytkowanie, najem itp. Nic oblicza się umorzenia (amortyzacji) od środków trwałych:

1)    w pełni umorzonych,

2)    gruntów (jednak grunty służące wydobyciu kopalin metodą odkrywkową są umarzane),

3)    obcych - dzierżawionych, najmowanych, przejętych w leasing operacyjny oraz otrzymanych w nieodpłatny zarząd i użytkowanie,

4)    przeznaczonych do likwidacji (a jeszcze nie postawionych w stan likwidacji), przeznaczonych do sprzedaży lub których niedobór stwierdzono,

5)    dzieł sztuki, eksponatów muzealnych, zaliczanych do inwestycji długoterminowych.

Metody amortyzacji    __

W przedsiębiorstwach produkcyjnych, handlowych i usługowych umorzenie oblicza się na

podstawie tabel amortyzacyjnych począwszy od tej samej daty, przez taki sam okres, według tych samych metod i stawek jak amortyzację.

Zgodnie z art.32 ust. 1 odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych od środka trwałego dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia jego wartości początkowej na ustalony okres amortyzacji. Odpisy amortyzacji mogą być dokonywane jedną z następujących metod:

a)    metodą liniową,

b)    metodą degresywną,

c)    metodą progresywną,

d)    metodą naturalną.

Okres umarzania (amortyzacji)

Przy ustalaniu czasu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacji uwzględnia się okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego, należy tu brać pod uwagę (art. 32 ust.2 ustawy o rachunkowości):

1)    liczbę zmian, na których pracuje środek trwały,

2)    tempo postępu techniczno-ekonomicznego,

3)    wydajność środka trwałego wyrażoną liczbą jego godzin pracy, liczbą wytworzonych produktów lub innym miernikiem,

4)    prawne lub inne ograniczenia czasu używania środka trwałego,

5)    przewidywaną przy likwidacji wartość sprzedaży netto istotnej pozostałości środka trwałego.