Ćwiczeniu
Powtórzyć za lektorem następujące wyrazy:
a) llama [jama], liana [Jana], llanto [janto], lleno [jeno], lloro (jóro], llorona [joróna], Hela [jęta], Hania [janta], llanero [janero], llamamiento [jamamjento].
b) calle [kaje], loalla [toaja], polio [pójoj, cuello [kwejo], muelle [mweje], fallo [fajo], paella [paeja], talki [taja], mella [meja], manilla [manija], mallorąuin [majorkin], metrallu [metraja], huella [weja], olla [ója], porlillo [portijo], martillo [martijo], chiquillo [cikijo], cluujueiilla [caketija], anillo [anijo],
c) yale [jatę], yelrno [jelmo], yema [jema], yente [jente], yermo [jermo], yerno [jerno], yero [jero], yerro [jero], yuca [juka], yucateco [jukateko], yunąue [juijke], yunta [junta], yule [jutę], hielo [jelo], hierro [jero], hiel [jel], hiemal [jemal].
d) tocayo [tokajo], mayo [majo], hoyo [ójo], malayo [malajo], payo [pajo], atalayo [atalajo], mayoral [majorat], rayo [rajo], ayuno [ajuno], playa [plaja], haya [aja], maya [maja].
2- [}]
el hielo [el^,jelo], un yerro [uą^jero], el yerno [el^jerno], el hierro [el^jero], eon yule [koą jutę], un yucateco [un^jukateko], el yermo [el^jermo], un yale [unj jatę].
3.4. [b, d, g], [B, fi, y], [x]
Sposób i miejsce artykulacji hiszpańskich spółgłosek [b, d, g] są zbieżne ze sposobem i miejscem artykulacji ich polskich odpowiedników. Zarówno w jednym, jak i w drugim języku głoski te są zwarte. Ze względu na miejsce artykulacji [b] jest wargowe, [d] — przednio-językowe, zębowe, a [g] — tylnojęzykowe, twardopodniebienne. Zbieżność sposobu i miejsca artykulacji powoduje to, że wymowa [b, d, g] nic sprawia trudności. Należy tylko zauważyć, iż w języku hiszpańskim nie występuje palatalizacja [b] i [g], która w języku polskim ma miejsce np. w takich wyrazach jak biec i Giewont.
Spółgłoski [b, d, g] są wymawiane w sposób zwarty w nagłosie absolutnym i po nosowych [n, m] i ich alofonach; zwarta wymowa [d] ma miejsce także po bocznej [1]: burro [buro], velo [belo], duro [duro], gorra [góra], un barco [um barko], conviene [kombjene], ancla [anda], venga [begga], alcalde [alkalde].
We wszystkich pozostałych pozycjach, szczególnie między samogłoskami, a w przypadku [d] także na końcu wyrazu, wymawiane są szczelinowe alofony [B, 5, v]: tubo [tuBo], malva [malBa], verde [beróe], nudo [nuóo], largo [laryo], vega [beva],. Mają one identyczne z [b, d, g] miejsce artykulacji, ale różnią się jej sposobem. Zarówno [b], jak i [B] są spółgłoskami wargowymi, [d] i [ó] — zębowymi (tę ostatnią zalicza się niekiedy także do międzyzębowych), a [g] i [y] — miękkopod-niebiennymi. Sposób wymawiania [b, d, g] jest jednak zwarty, natomiast artykulacja [B, 5, y] ma charakter szczelinowy. Oznacza to, iż w przypadku [B] pozostaje wąska szczelina między wargami, przy wymowie [5] — między końcem języka a zębami, a przy artykulacji [y] —
między tylną częścią grzbietu Różnice w sposobie artykulacji
języka a miękkim podniebieniem, widać na rysunkach:
43