0000047

Hyc. 34. Pola skórne nerwów obwodowych, widok od strony krocza i wg W. Haymaker i B. Woodhall: Peripheral Nerve Injuries: Principles of Diagnosis

Hyc. 33. Układ derniatomów. widok ud strony krocza (wg W. Hayinakcr i B. Woodhall: Peripheral Nerve Injtirie.s: Principlcs of Diacnosis)

11. CZYNNOŚCI PSYCHICZNE

Ocena czynności psychicznych stanowi ważną część każdego pełnego badania neurologicznego. Ponieważ zbieranie wywiadów neurologicznych i badanie neurologiczne musi trwać dłużej, a przy tym jest bardzo złożone, dostarcza ono szerokich możliwości obserwowania psychiki i mowy pacjenta. Na ogół, bez właściwego badania czynności psychicznych i mowy chorego osobnika, można uzyskać pewność, że nie zachodzi u niego upośledzenie o podłożu organicznym Niemniej, podczas zwykłej procedury zbierania wywiadów i badania neurologicznego mogą wyłonić się momenty, które upoważnią lekarza do podejrzewania zaburzeń czynności psychicznej lub mowy. W przypadkach takich należy się uciekać do specjalnych prób i kierunków badania, aby dysfunkcję ustalić bądź wyłączyć. Niekiedy zaburzenie to jest oczywiste. Stosowanie prób w zakresie czynności psychicznych lub mowy staje się wtedy konieczne dla wyświetlenia charakteru i ciężkości sprawy chorobowej. Zaburzenie czynności psychicznych lub mowy może stanowić wynik bądź organicznego schorzenia mózgu, bądź reakcji emocjonalnych, bądź wreszcie skojarzenia obu momentów. Zaburzenie o charakterze organicznym może zależeć od sprawy rozlanej lub od ogniskowego zajęcia jednego lub więcej obszarów mózgu. Celem tego i następnego rozdziału jest podanie uwag ogólnych i przedstawienie prostych prób, którymi można się posługiwać w rozpoznawaniu i ujmowaniu zaburzeń czynności psychicznych oraz mowy.

DZIEDZINY BADAN

Dla celów badania neurologicznego pierwszorzędne znaczenie ma ocena siedmiu głównych dziedzin czynności psychicznej; są nimi: poziom świadomości, reakcje emocjonalne, sprawność umysłu, treść myśli, wzorce psychoruchowe, wzorce psychoczuciowc i mowa. Badanie każdej z tych dziedzin zostanie omówione w dalszej części rozdziału lub też w oddzielnym rozdziale na temat języka i mowy ruchowej. W miarę możności czynności te opisane zostaną w kategoriach zachowania się, reakcji oraz mowy badanego. Bardziej ogólne, nieswoiste określenia w zapisie, jak: „splątany”, „okazujący zakłócenie sfery afektywnej” i „afa-tyczny”, odnoszą się do interpretacji lekarza i powinny się opierać na starannym opisie. Zestawiona według zapisu neurologicznego tab. 5 służy dla przypomnienia ważnych spostrzeżeń ogólnych, które należy poczynić, oraz czynności umysłowych i pokrewnych, których przeglądu trzeba dokonać. Sposób otaczania kół-