12318 maruna¾zwonna1

Maruna bezwonna

Tripleurospermum inodorum (L.) Schultz-Bip. [Matricaria inodora L.)

Rodzina: Złożone, Compositae

1 — górna część pędu; 2 — system korzeniowy; 3 —kwiat rurkowaty; 4 — kwiat języczkowa ty; 5—7 — niełupka od strony brzusznej, z boku i w przekroju poprzecznym; 8—II — siewki (1, 2 i 8—11 oryg.; 3 i 4 wg Hegiego; 5—7 wg Kulpy)

RoÅ›lina jednoroczna, dwuletnia albo wieloletnia, naga, wysokoÅ›ci 15— 60 cm, zwykle od poÅ‚owy Å‚odygi w górze rozgaÅ‚Ä™ziona. KorzeÅ„ wrzecionowaty, pojedynczy lub korzenie liczne. LiÅ›cie miÄ™siste, nagie, 2- lub 3-krot-nie pierzastosieczne, o Å‚atkach dÅ‚ugich, cienkich, szerokoÅ›ci do 0,5 mm, na koÅ„cach zaostrzonych, doÅ‚em bruzdowanych. Koszyczki kwiatowe pojedyncze na wydÅ‚użonych szypuÅ‚kach, wraz z kwiatami szerokoÅ›ci 15— 40 mm. Okrywa koszyczka miseczkowata, jej listki ustawione prawie w jednym szeregu, ozdobione skórzastym, biaÅ‚awym obrzeżeniem. Dno koszyczka półkoliste lub szeroko stożkowate, wewnÄ…trz peÅ‚ne. Kwiaty rurkowate zÅ‚ocistożółte; kwiaty jÄ™zyczkowate biaÅ‚e w liczbie 13—21, niekiedy ich brak lub sÄ… niedorozwiniÄ™te, krótkie, zwiniÄ™te w trÄ…bkÄ™ i bladawożółte. Owoce (nieÅ‚upki) dÅ‚ugoÅ›ci 2 mm, na zewnÄ…trz z chropowatym ciemnym polem w Å›rodku, miÄ™dzy dwoma podÅ‚użnymi biaÅ‚awymi żebrami bocznymi, od strony wewnÄ™trznej z biaÅ‚awym żebrem Å›rodkowym, oddzielonym ciemnymi bruzdami od podobnych żeber bocznych, na szczycie z bÅ‚oniastym, kolistym rÄ…bkiem kielichowym. Kwitnie od VI do X.

Maruna bezwonna wystÄ™puje w miejscach wilgotnych, na aluwiach rzecznych, rumowiskach, przy drogach i torach kolejowych. Na polach o wilgotnych próchnicznych glebach gliniastych i piaszczystych zachwaszcza zboża, okopowe, koniczyny i inne.

Rozmnaża się z niełupek rozsiewanych przez wiatr.

Siewki: hypokotyl dÅ‚ugoÅ›ci 3—10 mm, szerokoÅ›ci okoÅ‚o 0,5 mm, obÅ‚y, zielonawy, nagi. LiÅ›cienie eliptyczne, zielone, nagie, drobne, dÅ‚ugoÅ›ci 3—4 mm, szerokoÅ›ci 0,5—0,75 mm, zaokrÄ…glone, w nasadzie zwężone w bardzo krótki (0,5 mm) ogonek lub siedzÄ…ce na krótkiej pochwie. MiÄ™-dzywężla i epikotyl nierozwiniÄ™te, liÅ›cie skrÄ™tolegle skupione nad liÅ›cienia-mi. Pierwsze (dwa) liÅ›cie oszczepowato trójdzielne, na klinowato w dół zwężajÄ…cych siÄ™ ogonkach, albo pierwsze (trzy) liÅ›cie pojedynczo pierzaste, z grubawo lancetowatÄ… Å‚atkÄ… na szczycie. Najbliższe nastÄ™pne liÅ›cie dwukrotnie pierzaste, o Å‚atkach równowÄ…skich, zaostrzonych, dÅ‚ugoÅ›ci 2—5 mm, szerokoÅ›ci 0,3—0,4 mm. LiÅ›cie ciemnawozielone, nagie, bez rumiankowego zapachu.

Siewki pojawiajÄ… siÄ™ na wiosnÄ™ i w jesieni.