13528 Siuta Elementy prawa dla ekonomistów rozdział 3 prawo�ministracyjne (4)

i prawne, e) datę, f) pouczenie o prawie wniesienia odwołania bądź złożenia skargi do sądu administracyjnego, g) podpis i stanowisko służbowe urzędnika. Niekiedy decyzja nie wymaga uzasadnienia, na przykład gdy uwzględnia w całości żądanie strony.

Akt administracyjny charakteryzuje się następującymi cechami:

1)    Jtst wydawany przez organ administracji publicznej, rządowej lub samorządowej .

2)    Przy wydawaniu aktu administracyjnego organ korzysta z posiadanych uprawnień władczych (imperium), występuje więc w stosunku do adresata jako ośrodek władzy, a nie równorzędny partner,

3)    Akt administracyjny nakłada na adresata określone obowiązki lub przyznaje uprawnienia, powodując powstanie, zmianę lub zniesienie stosunku prawnego. Akt administracyjny jest więc zdarzeniem prawnym.

Jak wynika z przytoczonej wyżej definicji, akt administracyjny sensu stricto dotyczy zawsze konkretnego stosunku prawnego lub taki stosunek tworzy. Nie należą więc do aktów administracyjnych w ścisłym tego określenia znaczeniu te akty, które wprawdzie pochodzą od organów administracji publicznej, ale zawierają przepisy powszechnie obowiązujące, a nie indywidualne decyzje (rozporządzenia ministrów, akty prawa miejscowego).

§ 7. PODZIAŁ AKTÓW ADMINISTRACYJNYCH

Akty administracyjne dzielą się na:

a)    zewnętrzne,

b)    wewnętrzne.

Do aktów administracyjnych zewnętrznych zaliczamy te akty, które organ administracji publicznej kieruje do innego adresata niż podległy organ administracyjny, a więc „na zewnątrz”, poza krąg administracji, najczęściej do obywatela, jednostki gospodarczej, organizacji społecznej.

Do aktów administracyjnych wewnętrznych zaliczamy akty kierowane przez organ administracyjny (nadrzędny) do innego organu administracyjnego (podległego). Akty te nie wychodzą poza krąg organów administracyjnych, pozostają wewnątrz administracji - stąd ich nazwa.

Typowym aktem administracyjnym zewnętrznym jest zezwolenie na wybudowanie garażu przez osobę prywatną, decyzja komisji lekarskiej w sprawie niezdolności do pracy. Aktem administracyjnym wewnętrznym - zarządzenie premiera skierowane do wojewody.

Dalszym podziałem aktów administracyjnych jest podział na:

a)    deklaratywne,

b)    konstytutywne.

Akt deklaratywny ustala w sposób wiążący, że w danej sytuacji wynikają z ustawy dla adresata obowiązki i prawa, sam jednak tych obowiązków i praw nip tworzy.

Akt konstytutywny ma charakter twórczy. Tworzy on, zmienia lub uchyla stosunki prawne. Skutek prawny następuje tu więc nie z mocy samej ustawy, lecz aktu administracyjnego opartego na ustawie.

Do grupy aktów administracyjnych w ścisłym znaczeniu należą tylko akty administracyjne konstytutywne, natomiast deklaratywne do nich się nie zaliczają.

Przykładem aktu administracyjnego konstytutywnego jest nadanie obywatelstwa polskiego cudzoziemcowi. Akt ten stwarza między państwem a adresatem aktu stosunek prawny, którego dotąd nie było, ma więc charakter twórczy. Natomiast przykładem aktu administracyjnego deklaratywnego jest poświadczenie posiadania obywatelstwa polskiego, poświadczenie posiadania kwalifikacji rolniczych itp.

Akty administracyjne można podzielić także na:

a)    pozytywne,

b)    negatywne.

Aktem pozy ty wnym jest akt załatwiający sprawę zgodnie z przedstawionym wnioskiem.

Aktem negatywnym jest akt, który odmawia całkowicie lub częściowo żądaniu strony. Odmowne załatwienie podania przez organ administracyjny (np. odmowa wydania prawa jazdy) jest również aktem administracyjnym, stwarza bowiem dla wnoszącego podanie pewną sytuację prawną, np. daje mu prawo wniesienia odwołania itd.

§ 8. WAŻNOŚĆ AKTU ADMINISTRACYJNEGO

Akt administracyjny powinien spełniać wszystkie wymagania stawiane przez ustawy i wydane na ich podstawie akty prawne (rozporządzenia, uchwały itd.). Wymagania te nazywane są przesłankami ważności aktu administracyjnego.

Przesłanki ważności aktu administracyjnego są następujące:

1)    Akt administracyjny może być wydany jedynie na podstawie ustawy lub przepisów wykonawczych.

Ta przesłanka ważności aktu administracyjnego wynika z zasady działania organów administracji wyłącznie w ramach przepisów prawa. Organ wydając akt administracyjny stosuje ogólne zasady zawarte w przepisach do konkretnego, indywidualnego przypadku jakiejś osoby, organu czy innego podmiotu. Na przykład ustawa o powszechnym obowiązku obrony nakłada obowiązek odbycia zasadniczej służby wojskowej. Na podstawie tej ustawy organy administracji państwowej kierują indywidualne wezwania (akty administracyjne) do poborowych.

2)    Akt administracyjny powinien pochodzić od właściwego organu i mieścić się w ramach jego kompetencji.

Minister Spraw Zagranicznych nie może wydać pozwolenia na prowadzenie pojazdów mechanicznych, a wydział komunikacji nakazać wymiany sprzętu przeci wpożaro wego.