W tym kontekście, promocja zdrowia proponuje inicjatywy polegające na wzmacnianiu społeczności lokalnych i tworzeniu stosunków partnerskich pomiędzy wybieranymi wia dzami lokalnymi, przedstawicielami różnych sektorów, liderami środowisk prywatnych i publicznych w celu opracowania planów działania i tworzenia zdrowych i wspierających zdrowie siedlisk. Zespoły wiełosektorowe na całym świecie łączą siły w celu zaprojeki.o wania strategii, która pozwoli na utworzenie środowisk wspierających i promujący* I zdrowie, gdzie ludzie żyją, pracują i odpoczywają. Zdrowe i bezpieczne środowiska Iwo rzy się poprzez inwestowanie wielu sektorów w zdrowie. Należy brać również pod iiw.i gę bliski związek pomiędzy środowiskiem psychologicznym i społecznym.
Reorientacja świadczeń zdrowotnych
Reorientacja świadczeń zdrowotnych jest to proces dostosowywania struktur i funkcji do nowych potrzeb zdrowotnych. Najbardziej powszechnymi składowymi komponentami'■„) działania, prewencyjne, strategie rozwoju zdrowia, zaangażowanie międzysektorowe, uc/e \iuictwo społeczności lokalnej, zwiększanie równości i dalsza decentralizacja. Wiadomo jn?
./ pewnością, że zdrowie jest uwarunkowane czynnikami biologicznymi, stylem życia i czyn t tikami środowiskowymi. Wiadomo także, że świadczenia zdrowotne muszą współdziała*’
X innymi sektorami mającymi wpływ na zdrowie. Zadanie współpracy z innymi sektorami wymaga doświadczenia i umiejętności technicznych.
Dla opieki zdrowotnej, profesjonaliści opieki zdrowotnej mogą odgrywać ważną rolę w zaspakajaniu potrzeb korzystających z tej opieki i udzielania im pomocy, aby mogli m/e stniczyć w dostarczaniu świadczeń. Na poziomie lokalnym, oznacza to przyjęcie formy i ro dzaju świadczeń dostosowanych do potrzeb danej ludności. Na poziomie krajowym, o/im cza to zapewnienie, aby profesjonaliści opieki zdrowotnej zostali właściwie rozmieś/*./oni w społeczeństwie w ceiu tworzenia i utrzymywania mechanizmów, które będą wzma* nł.n jednostki, rodziny, społeczeństwa i populacje.
Pełna koncepcja równości w zdrowiu musi zapewniać nie tylko pełne pokrycie równymi możliwościami dostępu, korzystania i równości świadczeń zdrowotnych, lecz także badani*-i poprawę możliwych do uniknięcia niesprawiedliwych i zbędnych czynników szkodliwych dta zdrowia w różnych częściach kraju.
Decentralizacja świadczeń zdrowotnych jest jeszcze inną zasadniczą składową trandoi macji sektora opieki zdrowotnej. Nawołuje ona do oddelegowania władzy administra* yjnej i wykonawczej z centralnego do lokalnych poziomów. Jej celem jest zoptymalizowanie tryluicji środków i unikania duplikowania umiejętności. Oznacza ona również bardziej oDk tywne, dostateczne i wyrównane zapewnienie świadczeń zdrowotnych, dostosowanych * li po trzeb każdej części kraju.
; Wzmacnianie dziafań społeczności lokalnej
Działanie społeczności lokalnej stanowi koncepcję, która jest zarówno pasjonująca, jak t i złożona. W rzeczywistości, termin „społeczność” może mieć różne znaczenie w różnych I kontekstach. Tradycyjnie, społeczność to dokładnie określony obszar geograficzny z formalnymi instytucjami, takimi jak: kościół, ratusz i szkoła, gdzie mieszkają rodziny, których war-} tości są zakorzenione we wspólnej historii. Zaczęło się od zamiany w miejscach, gdzie geograficzne bariery zostały zniesione dzięki porozumiewaniu się i transportowi. Ludzie prze-|r. stali mieszkać tam, gdzie pracują i ich sieci wsparcia nie są uzależnione od granic geograficznych. Te uwagi muszą być brane pod rozwagę przy analizie i ocenie działalności grup, spo-j: łeczności lokalnych czy sieci wsparcia społecznego w danym obszarze.
Wzmacnianie nadaje sens osobniczej kontroli i możliwość wprowadzenia zmiany w warunkach społecznych i zdrowotnych poprzez zespołową mobilizację i przeciwdziałanie poczuciu bezsilności i desperacji. Uczestnictwo w procesie podejmowania decyzji jest pożąda-j. [ ne nie tylko z etycznego punktu widzenia, lecz także dla zagwarantowania skuteczności.
! | Rozwijanie osobniczych umiejętności
Pomimo tego, że wiele czynników mających wpływ na zdrowie jest poza zasięgiem jed-| nostki, pewne jednostkowe wybory lub styl życia - palenie papierosów, spożywanie alkoho-[ lu, dieta, ćwiczenia oraz zachowania seksualne - mogą mieć wpływ na zdrowie i dobre sali | mopoczucie. Można mieć wpływ na te wybory poprzez udzielanie pomocy i wskazówek ; |: najbardziej podatnym na utratę zdrowia.
Odróżnienie pomiędzy indywidualnym i zespołowym wzmacnianiem jest bardziej teore-| i tyczne aniżeli w rzeczywistości. W praktyce, zrozumienie problemu i nabywanie osobniczej zdolności zajęcia się sprawą stanowią podstawę działania społecznego i zmian społecznych. .J W sieci wsparcia społecznego, każda jednostka utrzymuje swoją społeczną indywidualność, gdy otrzymuje materialne wsparcie, świadczenia, informacje i nowe kontrakty społeczne.
; i # #
KRAJOWA KONFERENCJA NAUKOWA
WARSZAWA, 22-23 MARCA 2002 ROKU
Celem Konferencji było przeprowadzenie dyskusji w środowisku naukowym i podjęcie ustaleń dotyczących potrzeb i możliwości realizacji zadań zdrowia publicznego w Polsce, ze
i'