86
elementów różnych typów Można je podzielić według zastosowanego elementu sprężystego
- manometry ze sprężyną rurkową (tzw. rurką Bourdona).
- manometry' membranowe (przeponowe),
- manometry mieszkowa.
Rys. 3.46 Manometr sprężysty rurkowy: 1 - rurka Bourdona, 2 - króciee,
.3 - obudowa, 4 - cięgno, 5 - kurek, 6 - przekładnia zębata, 7 - wskazówka
Manometry' rurkowe są obecnie najczęściej używanymi przyrządami do pomiaru ciśnienia (rys. 3.46). Są ntezastąpione przy pomiarach wyższych ciśnień (nawet do 2000 MPa) Zasadniczym elementem manometru jest zwinięta rurka, tzw rurka Bourdona, najczęściej o przekroju owalnym lub eliptycznym. Rurka wykonana jest ze sprężystego materiału (brąz, stal specjalna), a jego rodzaj zalezy od właściwości płynu, którego ciśnienie będzie mierzone oraz od zakresu pomiarowego. Jeden koniec rurki jest zamknięty, drugi jest zamocowany w króćcu zaopatrzonym na końcu w złączkę z gwintem; za pomocą złączki łączy się rurkę z przestrzenią, w której panuje mierzone ciśnienie. Jeśli do rurki doprowadzamy płyn o ciśnieniu wyższym od ciśnienia atmosferycznego, krzywizna rurki się zmniejsza; w przypadku gdy czujnik wskazuje podciśnienie, obserwujemy coraz większą jej krzywiznę. Ponieważ jeden koniec rurki jest sztywno zamocowany, zmiana krzywizny powoduje przemieszczenie jej swobodnego końca, który oddziałuje na znajdującą się tam przekładnię zębatą poprzez układ wodzik-przegub. Wraz z obrotem koła zębatego przekładni obraca się wskazówka manometru.
W manometrach sprężynowych przeponowych i mieszkowych czujnikiem jest przepona (membrana) wykonana ze sprężystego materiału i cylindryczne naczynie cienkościenne z tzw. mieszkiem sprężystym. W manometrze przeponowym impuls mierzonego ciśnienia jest doprowadzony do jednej z komór utworzonych przez przeponę i obudowę czujnika. Ugięcie przepony pod wpływem ciśnienia jest przekazywane za pośrednictwem układu dźwigni i przekładni zębatej na wskazówkę, której wychylenie pozwala odczytać wartość ciśnienia. W manometrze mieszkowym najczulszy element sprężysty, mieszek, odkształca się nawet pod działaniem niewielkiego ciśnienia. Dlatego też najczęściej jest używany do pomiaru małych ciśnień, rzędu dziesiątek kPa.
Odmianę manometru mieszkowego stanowi manometr puszkowy. Jeśli z puszki przyrządu usunie się powietrze, to uzyskamy możliwość pomiaru ciśnienia barometrycznego -otrzymamy tzw. aneroid.